Í gær barst sú harmafregn að látin væri á Akranesi skáldlæðan Jósefína Meulengracht Dietrich, en hún var búsett hjá Atla Harðarsyni og Hörpu Hreinsdóttur. Jósefína var engri læðu lík. Hún var vísnaunnendum að góðu kunn og ritaði meðal annars bók og bloggaði auk þess reglulega. Margir minnast hennar því að góðu fyrir smellnar tækifærisvísur og glögga sýn á samfélagsmál. Í Jólablaði Skessuhorns fyrir hálfu öðru ári birtist viðtal sem Kristján Gauti Karlsson blaðamaður tók við Jósefínu. Skessuhorn minnist hennar og birtir af tilefni andláts hennar viðtalið í heild sinni:

Úr jólablaði Skessuhorns 2018 – „Ég er skáldið Jósefína“

Þegar blaðamaður hafði samband við Jósefínu Meulengracht Dietrich, skáld og mannfræðing, fyrr í mánuðinum og falaðist eftir viðtali fyrir Jólablað Skessuhorns tók hún vel í það, enda hefur margt á daga hennar drifið og frá mörgu að segja. Svo mörgu raunar að Jósefína taldi eðlilegast að jólablaðið fjallaði alfarið um hana. „Ég er skáldið Jósefína,“ hvæsti hún hneyksluð þegar blaðamaður tjáði henni að svo yrði ekki.

Jósefína fæddist fyrst í Egyptalandi hinu forna nálægt árinu 2560 fyrir Krists burð. Þetta veit hún fyrir víst því hún minnist þess sem ung læða að hafa leikið sér í Giza og lapið mjólk úr lófa þrælanna sem þá voru að leggja lokahönd á hinn mikla Keopspýramída. Að sögn Jósefínu var pýramídinn fyrsta mannvirkið sem reist var henni til heiðurs, en síðar áttu Egyptarnir eftir að reisa henni Sfinxinn, einnig í Giza. Öllu síðar kveðst Jósefína hafa verið dáð og dýrkuð í Katmandú, þar sem nú er Nepal, en fullyrðir að borgin heiti í raun og veru Kattamandú. Nafn borgarinnar, eins og við þekkjum það nú, sé síðari tíma afbökun og skrumskæling.

Að öðrum kosti vill Jósefína lítið gefa upp um uppvöxt sinn í Egyptalandi og Kattamandú og beinir því til lesenda að bíða rólegir eftir ævisögu sinni, sem hún vinnur nú að. Hún er að vísu orðin nokkuð löng, um 200 bindi, þar sem ævi kattar telur átta líf og einu betur.

Jólahundurinn vondi

„Á öllu mínu æviskeiði hef ég þó aldrei kynnst eins miklum dónaskap og þegar ég var fönguð í Reykjavík og flutt í Kattholt,“ segir Jósefína og hvæsir. „Þar átti að sálga mér, sjálfri Jósefínu, en skáldagáfan varð mér til lífs. Ég er mest skálda og gat talað tvífætlingana til,“ bætir hún við. Laus úr prísundinni fluttist Jósefína búferlum upp á Akranes þar sem blaðamaður hitti hana á heimili hennar. Allar götur síðan hefur hún verið stórtæk í skáldskap svo eftir hefur verið tekið. „Ég yrki af stakri snilld um hugðarefni mín; veðrið og mýsnar, mjólk og ost til dæmis,“ segir hún. Jósefína sleikir loppu sína, reisir höfuðið og mjálmar jólaljóð fyrir blaðamann:

Jólakalkún, jólanaut,

jólamjólk í krúsina,

jólaostinn, jólagraut,

jólatréð og músina.

„Ljóð þetta orti ég af snilli um kjarna jólanna, sem virðist mönnunum gersamlega hulinn,“ segir Jósefína. Hún kveðst sjá jólin í réttu ljósi ólíkt mönnunum, sem hún kallar oftast bara tvífætlinga eða einfaldlega „það“, enda á mannskepnan ekki merkilegri titla skilið. „Ég er mannfræðingur og rannsóknir mínar hafa allar leitt það í ljós að tvífætlingar eru skör lægri öðrum dýrum að vitsmunum,“ segir Jósefína og færir rök fyrir máli sínu. „Sem dæmi um heimsku tvífætlinganna má nefna þá fásinnu að halda því fram að jólakötturinn sé köttur. Þeir hafa lapið upp eins og volga mjólk úr skál þá þjóðfræðilegu villu að jólakötturinn sé köttur. Það sér hver kisa að jólakötturinn getur ekki verið köttur. Kettir eru góð dýr og því getur hann ekki verið köttur heldur er hann í raun hundur. Hundar eru verst dýra og þar með hlýtur jólakötturinn í raun réttri að vera hundur. Að tvífætlingarnir hafi gleypt við þessari rangfærslu sýnir aðeins að það er ekki fært um gagnrýna hugsun né rökhugsun,“ segir hún.

Treyst fyrir örlögum heimsins

Einn tvífætling, eða það, telur Jósefína aftur á móti bera af meðal sinnar tegundar og veltir því fyrir sér hvort ef til vill hafi hann gengið í kattaskóla. „Það er Bjarki Karlsson, mjálmfræðingur og skáld. Hann hefur einn manna ritað mjálmfræðiritgerð og er það mesta öndvegisrit sem tvífætlingur hefur ritað,“ segir Jósefína. Þá kveðst hún einnig hafa nokkrar mætur á þjóðhöfðingjum á borð við Ólaf Ragnar Grímsson, Hosni Mubarak, Silvio Berlusconi og Vladimir Putin, enda hafa þeir verið „duglegastir tvífættra fressa að merkja sér svæði,“ eins og hún orðar það. Um þetta athæfi tvífætlinga þessa segir Jósefína:

Ótal merki á æðstu högna ítök minna

og lyktina má lengi finna.

Einn er þingmaður íslenskur sem Jósefína kveðst hafa miklar mætur á. Það er Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, af sömu ástæðum og greint er frá hér að ofan.

Stundum fellir öldin illa dóma

eins og gengur,

en Sigmundur er vinur vors og blóma

og vænsti drengur.

Hún lýsti því raunar yfir fyrir þarsíðustu alþingiskosningar, sem voru í fyrra, að hún myndi glöð fara í stjórnarsamstarf með Sigmundi. Flokkur Jósefínu, Minnsti flokkurinn, var þá í framboði og skipaði Jósefína sjálf tvö efstu sæti listans, annars vegar sem skáld og hins vegar mannfræðingur. Meðal áherslumála flokksins var lýðheilsuátak undir yfirskriftinni „mús í öll mál“. Flokkurinn hefur einnig boðið fram í bæjarstjórnarkosningum á Akranesi og einkum talað fyrir því að mótuð verði skýr hundastefna í bænum. Að slík stefna hafi ekki verið mótuð fyrir löngu segir Jósefína enn einn vitnisburðinn um að þeir sem arki uppréttir um jarðkúluna séu vanvitar í einu og öllu. „Af þeim sökum var mér til dæmis falin umsjá með Higgs-bóseindinni svokölluðu og þar með örlögum heimsins. Tvífætlingum er vitaskuld ekki hægt að treysta fyrir henni,“ segir hún. „Ég geymi hana því undir öspinni hérna í garðinum og gæti þess að hún fjúki ekki því þá ferst heimurinn,“ mjálmar Jósefína.

Tvífætlingar heimskir en brúklegir

En þrátt fyrir að tvífætlingarnir vaði ekki í vitinu segir skáldlæðan mikla þá engu að síður brúklega til ýmissa, einfaldra og einhæfra verka. „Tvífætlinga hef ég getað notað til að létta mér lífin, en aðeins undir styrkri handleiðslu. Með mikilli fyrirhöfn má til dæmis þjálfa þá til að sækja mjólk úr ísskáp og hella í skál,“ segir hún en þar með þrýtur hæfni mannsins að mestu. Jósefína drekkur mikið af mjólk og helst engan annan vökva nema rjóma. „Ég er eiginlega mjólkahólisti,“ segir Jósefína sem lætur það vera fyrsta verk mannanna að morgni dags að sækja henni fyrsta mjólkursopann. „Ef tvífætlingarnir standa sig vel og eru jafnvel búnir að sækja handa mér mjólk áður en ég vakna þá leyfi ég þeim að klappa mér. Það geri ég til að verðlauna þá og reyna að hvetja til þess að þeir endurtaki leikinn,“ segir Jósefína. Hún gætir þess þó að dekra mannfólkið ekki um of, það megi ekki fá þær grillur í höfuðið að það geti gert hluti sem aðeins eru köttum megnugir. „Þess vegna hef ég aldrei treyst tvífætlingi fyrir verki sem krefst vitsmuna. Frekar nota ég Eið,“ segir hún og blaðamaður hváir. Hver er Eiður? „Hann Eiður Svanberg er málfarsköttur og frændi minn. Hann er hér í fóstri og greiðir fyrir vatnið og þurrfóðrið með því að vinna sem ritari minn,“ segir Jósefína en bætir því við að það hafi gengið fremur illa. Eiður er vitgrannur af ketti að vera, ólæs og lepur vatn úr krana. Jósefína segir hann hreint ekki starfi sínu vaxinn. „Ég hef verið að reyna að kenna honum að draga til stafs en með litlum árangri. Hann getur ekki einu sinni skrifað nafnið sitt. Stundum er engu líkara en að Eiður sé tvífætlingur,“ segir hún vonsvikin en bætir því við að Eiður sé þó skárri kostur til að gegna stöðu ritara en tvífætlingur.

Bara vond dýr sem heita Snati

Jósefína hefur vakið undrun og aðdáun mannanna. Hún hefur verið dugleg að birta stórfenglegan kveðskap sinn á Facebook-síðu sinni. Þar fer hún stundum ófögrum orðum um samfélag mannanna og er mjög gagnrýnin, enda telur hún mannslífið innihaldssnautt og ómerkilegt samanborið við líf kattanna. En þó hún sé gagnrýnin mjög vex aðdáun mannanna á skáldskap hennar jafnt og þétt. „Tvífætlingarnir eru húsbóndahollir og taka skömmunum fagnandi, þeir vita ekki betur. En ég er sanngjörn læða og hrósa því sem hrósa ber. Til dæmis tel ég tvífætlingana hafa gert eitt vel og það er að koma á fót sérstakri nefnd um tvífætlinganöfn, sem þeir kalla tvífætlinganafnanefnd eða eitthvað í þá veruna. Þó þeir viti ekki mikið þá höfðu þeir að minnsta kosti vit á því. Hugsaðu þér, annars gætu tvífætlingar jafnvel gæti heitið Jósefína!“ segir Jósefína og hlær ákaflega þegar hún hugsar til slíkrar fjarstæðu. „Það væri jafn fáránlegt og ef kettir hétu Snati eða kisur segðu voff. Það eru bara vond dýr sem heita Snati og segja voff,“ segir hún:

Orðið voff sem vitað er

að vondir hundar kunni

af öllum ljótum orðum fer

einna verst í munni.

Eftir að Jósefína fór með vísuna varð hún að skola munninn með því að fá sér mjólkursopa. Svo illa fer orðið voff í munni hennar að það skilur eftir sig óbragð.

Fáir geta lært að þegja

Eftir að hafa mjálmað klukkustundum saman við blaðamann, malað stuttlega frá lífshlaupi sínu, hugðarefnum og flutt nokkur stórbrotin ljóð fyrir blaðamann bar hann upp spurningu um fjölskyldulíf Jósefínu, sem hann langaði að fá svar við. Varð þá Jósefínu á orði:

Mannfólkið er merkilegt og mesta furða

hvað upp úr því sem stríður straumur

stendur mikill orðaflaumur.

Talmál flestum tekst að læra á tveimur árum

en furðulegt er frá að segja

hvað fáir geta lært að þegja.

Sló samstundis þögn á blaðamann, sem stöðvaði segulbandsupptökuna og gekk frá skrifbók sinni. Hann þakkaði Jósefínu fyrir viðtalið og bjóst til að halda heim á leið. „Sæktu nú mjólkurlögg úr ísskápnum áður en þú ferð og helltu í skálina mína,“ mjálmaði Jósefína þá. Blaðamaður gerði eins og hún bað og honum til mikillar ánægju leyfði skáldlæðan mikla honum að klappa sér stutta stund eftir að hún hafði lapið fylli sína. „Það er til margra hluta nytsamlegt, það má vel brúka tvífætlinga til einfaldra hluta,“ segir Jósefína Meulengracht Dietrich, skáld og mannfræðingur, að endingu.