Alltaf þurfum við að vera að draga einhverjar línur. Annaðhvort sýnilegar eða ósýnilegar og auðvitað göngum við mishart fram í að fylgja þeim nákvæmlega. Fyrir ekki svo löngu var haldinn dagur íslenskrar náttúru með pomp og prakt eins og venjan er við slík tækifæri.
Á slíkum dögum fögnum við náttúrunni og reynum að auka viðleitni okkar henni til heilla. Fyrir nokkrum árum fögnuðu náttúruverndarsinnar þegar ákveðið var að friða Bessastaðatjörn á Álftanesi en friðunarlínan lenti þó um tjörnina miðja. Gunnar Straumland orti þá:

Ó lífsins tjörn hvar fuglakvak og kliður
kyssa sálu, Drottinn þess nú biður
að verði með þér fögnuður og friður.
Friður sé með helmingnum af yður.

Stöðugar umbreytingar eru á fjölmiðlaflóru þjóðarinnar og ekki alltaf gott að átta sig á hverjir hafa nægilega sterka bakhjarla til framhaldslífs enda flóran síkvik eins og áður var nefnt. Ætli Morgunblaðið sé ekki elsti núlifandi prentmiðill landsins og um það ágæta blað var kveðið:

Á morgnana þykir oss Mogginn rýr
og mesta hörmung að sjá´ann.
Þó er hann alltaf jafn andskoti dýr
en allskonar lið vill samt fá´ann.

Kollegar mínir þeir Halldór og Pétur Blöndal hafa haldið þar úti ágætum vísnaþætti en trúlega er þó ofmælt að Mogginn eigi þeim feðgum líf sitt að launa. En hvað sem því líður sagði Þorbergur frá Sauðá þegar hann var að rifja upp eigin kveðskap:

Vísuna sem ég gerði í gær
get ég ekki munað,
hálfvitlaus og elliær
eins og mig hafði grunað.

Um vísnagerðartilhneygingu sína sagði séra Davíð Þór Jónsson:

Fólkið hér á Fróni er sí-
fellt að yrkja messu-
gerð um allt sem gerist. Mý-
grútur er til af þessu.

Ég færist ekki í fang að vé-
fengja að ég sé minni-
háttar skáld og ljóð mín lé-
leg í hrynjandinni.

Afsökun mín er að fjand-
anum sjálfum tíma-
frekara er að vera vand-
virkur við að ríma.

Eflaust þykja ykkur vís-
urnar mína hræði-
legar en það er lenska á Ís-
landi að yrkja kvæði.

Einhvern veginn er það nú svo að hver hefur sitt lag á ljóðum og vísnagerð og ekki alltaf svo heppilegt að aðrir taki það til eftiröpunar. Einhvern tímann birtust nafnlaus eftirmæli eftir Jónas Hallgrímsson og giskuðu sumir á að væru eftir Grím Thomsen. Það kvað Páll Melsteð:

Ekki er þetta eftir Grím
-eða hvernig spyrðu!-
Það er miklu mýkra rím
en meistaraljóðin stirðu.

Í mansöng týndrar rímu segir Einar Beinteinsson og gætu víst margir tekið undir með honum:

Sönginn hefjum óðs í önn
ekki tefjum gaman.
Þótt mér vefjist tunga um tönn
tjasla ég stefjum saman.

Mínum eigin orðaskort
úr má feginn velja
ég hef þeygi áður ort
að svo megi telja.

Alltaf er það nú heldur jákvætt þegar menn (konur eru líka menn og ætti ekki að þurfa að taka það fram) komast skemmtilega að orði í kveðskap sínum en allavega sagði Jón Atli Játvarðarson um tilhugalíf heilagfisksins:

Giftist lúða löng við föðm,
leigðu í súðarskápi.
Springur húð á maga og mjöðm
mest af búðarápi.

Þegar Páll Skúlason þreytti sitt embættispróf í lögfræði stakk Hermann Jóhannesson frá Kleifum að honum þessum vísum:

Ef menn brjóta af sér mjög
eða tapa máli
fara þeir að fá sér lög-
fræðiráð hjá Páli.

Ekki kemur aðeins hann
upp um þá sem ljúga
heldur útbýr óðar sann
anir, sem menn trúa.

Einn hann verður allra synd-
ugra sakamála-
flutningsbrjóta fyrirmynd.
Fyrir því ég skála.

Fyrir svona rúmum hundrað árum eða svo og semsagt fyrir tíma allra fjölmiðla og tæknibragða nútímans, en á uppgangstímum ungmennafélaganna, var það nokkuð algengt að boðað var til funda og komu fyrirlesarar að boða fólkinu menninguna ásamt ýmsum gagnmerkum fróðleik og hvatningu til dáða. Einn slíkur fyrirlesari missti það út úr sér þegar hann talaði um deyfð og dáðleysi ungu mannanna að þeir væru „eitthvað svo sauðslegir.“ Þá kvað Árni Pálsson:

Þó margir séu á móti’ honum hér
má honum sannmáls unna,
en eignarfall af sjálfum sér
samt hann ætti að kunna.

Það ég best veit var það Sveinbjörn Egilsson sem var beðinn að taka til prófunar pilt nokkurn og svaraði málaleituninni á þennan veg:

Þú mig biður (það er skylt
þína bæn að gera).
Kirkjuvíkur kristinn pilt
karakteríséra.

Trúarbrögðin hans eg held
hvikulli en skarið:
eitt í gærdag, annað í kveld.
Allt er á morgun farið.

Himnaríki er hér og þar,
hérna og úti á Sviði.
Andskotinn er ekki par,
allt er að tarna á riði.

En svo við gleymum nú ekki alveg sveitamannaeðli okkar er kannske rétt að hnýta hér aftan við vísu úr rímu Höskuldar frá Vatnshorni um Sigga frá Brún og tileinka hana smölum og gangnamönnum þessa lands:

Sporagreiðum hestum hann
hottaði á leið er dagur rann,
kátur reið í kontrosann
kuldinn sveið hann hélaðan.

Með þökk fyrir lesturinn,
Dagbjartur Dagbjartsson
Hrísum, 320 Reykholt
S 435 1189 og 849 2715
dd@simnet.is

Vísuna sem ég gerði í gær – get ég ekki munað