Framan af leit síðasti sunnudagur út fyrir að verða svona venjulegur og rólegur haustdagur. Svo um nónbil breyttist það eins og hendi væri veifað og hjólin fóru að snúast. Fjölmiðlafólk hvarvetna rauk til. Forsætisráðherra hafði nefnilega með engum fyrirvara boðað til blaðamannafundar í Stjórnarráðinu. Fáum duldist að stórra tíðinda væri að vænta. Bjarni Benediktsson tilkynnti þar umbúðalaust að hann myndi óska eftir því við forseta Íslands að þing yrði rofið og boðað sem fyrst til kosninga. Taldi hann útséð með að farsælt væri að halda áfram samstarfi þessara þriggja flokka sem myndað hafa ríkisstjórn síðustu sjö ár. Flokkar sem í eðli sínu eru ólíkir af innri gerð og áherslum höfðu loks lent á vegg. Ekki var lengur þolinmæði fyrir málamiðlunum innan flokks Bjarna og því tók hann þessa ákvörðun. Þrátt fyrir að ég telji að flestir hafi átt von á þessu komu tíðindi sunnudagsins engu að síður á óvart. Hjónabandi hafði lokið og engrar hjálpar að vænta frá færustu hjúskaparmiðlurum.

Þegar þing er rofið skal samkvæmt lögum kjósa innan tilskylins frests. Mögulega verður annað hvort kosið laugardaginn 23. eða 30. nóvember. Það lá einfaldlega ekki fyrir í gær þegar þetta var skrifað hvor dagurinn yrði. Ef fyrri dagurinn verður ákveðinn þurfa framboðslistar að liggja fyrir fimmtudaginn 24. október, eða eftir rúma viku. Ef kjósa á 30. nóvember þurfa flokkarnir hins vegar að vera búnir að skila inn framboðslistum á lokadegi þessa mánaðar. Allir sjá því að skammur tími er til stefnu.

Nú þegar hefur komið fram að flestir flokkar sem nú eiga fulltrúa á Alþingi ætla að notast við uppstillingu til að raða á framboðslista. Einungis Píratar stefna á prófkjör sem vafalítið fer fram á netinu. Strax á sunnudaginn voru kosningamaskínur flokkanna ræstar. Kjördæmafélög voru kölluð út til að ákveða hvernig setja mætti saman framboðslista. Línur eru eitthvað teknar að skýrast, enda fáir dagar til stefnu, eins og fyrr segir. Sjálfstæðisflokkurinn í Norðvesturkjördæmi hefur samkvæmt mínum heimildum boðað til tvöfalds kjördæmaþings næstkomandi sunnudag og munu fulltrúar þar einfaldlega kjósa hverjir munu skipa efstu sæti listans. Þau tíðindi bárust frá núverandi oddvita í gærmorgun, Þórdísi Kolbrúnu, að hún stefndi að framboði í Kraganum og segði skilið við sitt gamla kjördæmi. Það skýrist á sunnudaginn hvernig málum háttar hjá hennar fólki. Þá er talið líklegast að Samfylking, Miðflokkur, Viðreisn, Flokkur fólksins, Vinstri græn og Framsóknarflokkur notist við uppstillingu til að raða á sína framboðslista. Óljósara er hvernig ungstirni á borð við Lýðræðisflokk Arnars Þórs og Sósíalistaflokkur Gunnars Smára munu haga sínum málum, en vissulega vinnur tíminn ekki með þeim.

Þrátt fyrir að væntanlegar kosningar beri brátt að er afar mikilvægt að allir flokkar vandi eins og kostur er val sitt á framboðslistum. Þeir þingmenn sem kjörnir verða munu að líkindum sitja á þingi næstu fjögur árin og taka þátt í að semja þau lög sem bíður okkar sauðsvarts almúgans að fara eftir. Því er afar mikilvægt að þrátt fyrir stuttan tíma að allir vandi til verka. Það mun vafalítið gerast að sitjandi þingmenn, sem kjósa að bjóða áfram fram krafta sína, eigi betri möguleika en aðrir, ekki síst ef þeir hafa staðið sig vel. Svo er aftur annað mál hversu vel þeir hafa rekist í sínum flokki og hvort skoðanir þeirra samrýmist skoðunum þeirra sem eiga að teljast flokksbræður og vinir. Á liðnu kjörtímabili höfum við vissulega orðið vitni að áherslumun sem leitt hefur til agnúa og jafnvel hnútukasts á opinberum vettvangi. En hvernig sem málin snúast er ekkert annað en leggjast á bæn og að til valda veljist fólk sem er vanda sínum vaxið. Kjósendur eiga það skilið – en þeirra er að mæta á kjörstað.

Magnús Magnússon

Spretthlaupið hefur verið ræst