Þegar maður verður gamall og stirður geta ýmis skyndileg aukaverk reynst erfiðari en þegar árin voru ekki orðin svona mörg. Núna snemmvetrar ætlaði ég venju samkvæmt að koma mér vel fyrir í skrifstofustólnum og hefja undirbúning að Jólablaði. Árlegt verkefni sem krefst góðs undirbúnings og alls engrar fljótaskriftar. Allt leit vel út framan af hausti með það verkefni þar til skyndilega að ríkisstjórnin hætti að vilja vera memm, eins og börnin segja. Stjórnin sumsé sprakk í frumeindir og boðað hefur verið til kosninga eftir mánuð. Jafnan fylgir undirbúningi þeirra að segja frá því fólki sem lýsir sig reiðubúið að vinna þegnum landsins gagn. Við viljum í okkar fátæklega landshlutablaði gefa öllum færi á að tjá sig, koma skoðunum sínum á framfæri og þó ekki væri annað en að birta framboðslistana þeirra.

Það er ábyrgðarhluti að setjast á þing og vera falið það mikilvæga hlutverk að afgreiða lög og skipa um leið landsins gæðum sem bróðurlegast milli allra. Margir eru boðnir og búnir til þess. Allt útlit er fyrir að tólf flokkar bjóði nú fram til Alþingis. Ef að líkum lætur nær um eða yfir helmingur þeirra að koma fólki alla leið á Austurvöll. Boðskapur þeirra er svona allt frá Sósíalistum til vinstri, sem vilja þjóðnýta sjávarútveginn, til Lýðveldisflokksins til hægri, en boðskapur hans er alls ekki svo ólíkur samnefndum flokki sem klauf sig úr Sjálfstæðisflokknum árið 1953, reyndar með afleitum árangri. Flestir flokkar eru hins vegar staddir mitt á milli í litrófinu. Telja að með slíkri skilgreiningu sé hægt að afla kjósenda beggja vegna við miðjuna.

En hverju skyldu flokkarnir lofa og hvað verður sett á oddinn? Þau áhersluatriði eiga vafalaust eftir að koma fram á næstu vikum. Síðastliðinn sunnudag háttaði þannig til að ég fór í messu. Ekki alveg hefðbundna sunnudagamessu, heldur meira svona afmælis. Minnst var 350 ára ártíðar Hallgríms Pétursson sálmaskálds sem tvímælalaust var þekktastur Hvalstrendinga fyrr og síðar. Það var vel við hæfi að minnast þessa manns sem örugglega hefur verið atorkusamur, hagyrtur og umfram meðallag í greind. Við messuna las prestur kirkjubæn sem vakti athygli mína, því í henni var rammað inn það sem stjórnmál dagsins í dag gætu snúist um, ef fólk vill yfirhöfuð kalla eftir réttlæti í samfélaginu. Þar sagði prestur orðrétt og ávarpaði Guð: „Minnstu þeirra sem standa höllum fæti, glíma við atvinnuleysi, fátækt og skuldabyrði, vonleysi og kvíða, sjúkdóma og hverskyns heilsubrest sem og þeirra sem lifa í skugga sorgar og söknuðar…“

Mér fannst kirkjunnar þjóni mælast vel og rammaði inn það sem stjórnmálin ættu einmitt að snúast um nú á dimmum kosningavetri. Þær hljóta einmitt að eiga að snúast um aukinn jöfnuð, almennt réttlæti, að fátækt verði eytt og að dregið verði úr vonleysi og kvíða sem vissulega hefur orðið óþægilega vart á síðustu vikum og misserum. Vonleysi og sjúkdómar sem brjótast jafnvel fram í mannvígum. Við sem sterkefnuð þjóð eigum að hafa burði til að koma þjáðum til sálar og líkama til hjálpar áður en í óefni er komið.

Alveg á sama hátt eigum við að jafna kjör almennings. Gera til dæmis ungu fólki sem hér vill eiga heima kostur á að koma sér upp þaki yfir höfuðið. Slæleg efnahagsstjórnun síðustu ára hefur leitt til þess að byrði skuldsetts fólks er orðin of mikil sem leitt hefur til þess að sumir hafa valið sér búsetu í öðrum löndum. Hafa sagt skilið við kerfi sem ekki býður það velkomið. Menn skulu átta sig á því að eftir því sem afkoma bankanna er betri, því meira hafa viðskiptavinir þeirra reitt af hendi í formi alltof hárra vaxta. Ég er ekki í minnsta vafa um að ástæðu þess að fylgi í könnunum hefur að undanförnu verið á hraðri leið á milli stjórnmálaflokka megi rekja til þess að fólk ætlar nú að kjósa með veskinu. Í það minnsta er verið að senda þeim flokkum sem haldið hafa um stjórnartaumana skýr skilaboð um að breytinga er krafist. Kannski geta flokkarnir sem stóðu að síðustu ríkisstjórn, hver fyrir sig, lagt eitthvað gott til málanna, en það er útséð með að það verði í samfloti þeirra sömu eftir kosningar. Til þess eru þeir einfaldlega of ólíkir.

Magnús Magnússon

Minntist þeirra sem standa höllum fæti