Í seinni tíð heyrir maður sífellt oftar af því að erfitt reynist að halda þessu eða hinu félaginu úti. Starfsemin gangi það illa að sum þeirra leggjast að endingu niður. Nýliðun á sér ekki stað þannig að klúbbar, briddsfélög og allskyns félagasamtök deyja drottni sínum. Algengt er að heyra að erfiðlega gangi að sinna starfsemi sem þótti sjálfsögð áður og skortur sé á fólki sem vill gefa af sér til sjálfboðastarfa. Það er af sem áður var og kenna menn um auknu framboði afþreyingar. Varla er stytting vinnuvikunnar orsökin! Félög af ýmsu tagi voru stofnuð vegna þess að fólk var að leita sér að félagsskap, hitta mann og annan, ræða þjóðmálin eða deila sögum. Nú nær fólk sér í slíkan félagsskap eða afþreyingu í gegnum tölvur og samfélagsmiðla. En um leið verður allt dáldið grárra og einsleitara, allavega með tímanum.

Þegar sjálfboðaliðar eru spurðir af hverju þeir vinna sjálfboðastörf er svarið iðulega löngunin að vera til staðar fyrir þá sem þurfa og að gefa til baka til samfélagsins. Fólk fær hlýtt í hjartað af því að leggja öðrum lið. Það eru beinlínis orð starfsfólks mæðrastyrksnefnda og góðgerðafélaga, nú eða Ömmu Andreu svo ég taki nærtækt dæmi úr samtímanum.

Um síðustu helgi var ég á fréttavakt í Borgarnesi. Þar voru í gangi hátíðir; Brákarhátíð Borgnesinga og gesta þeirra og Hinsegin hátíð Vesturlands. Báðar hvíla þessar hátíðir á gömlum merg. Á bakvið bæði þessi félög eru stjórnir, annars vegar Hollvinasamtök Borgarness og hins vegar Hinsegin Vesturland. Ár frá ári er það svo sama fólkið sem stendur í brúnni; skipuleggur og gengur í flest verkin. Það er aðdáunarvert að sjá hversu mikið sumir eru tilbúnir að leggja á sig í þágu samfélagsins. Svo var þriðja samkoman þennan sama dag. Hlaupahópurinn Flandri hefur um hálfs árs skeið undirbúið heljar mikið utanvegahlaup sem nefnt er Hafnarfjall Ultra. Að baki slíku verkefni er hópur fólks sem kemur saman af því að sjálft eru fólkið að stunda skemmtiskokk, allavega í samanburði við vegalengdina sem hlauparar lögðu að baki á laugardaginn. Allt upp í 34 kílómetra ofurhlaup, upp og niður fjallstinda í Hafnarfjalli, komið við í Ölveri og svo hlaupið til baka.

Nú þarf ég vart að taka það fram að ég er illa að mér í hlaupum og ætti því síst að vera að tjá mig um þau. Síðast tók ég á sprett í réttunum fyrir á að giska fimmtán árum. Þurfti að hlaupa fyrir kindur sem voru að stinga af úr fjárrekstri. Ég náði að vísu smám saman dágóðum hraða, en niðurgírunin tók hins vegar mun lengri tíma en ég hafði áætlað. Dáldið eins og gamall Zetor traktor sem er þungur, lengi að fara í gang en getur náð þokkalegri ferð ef ökumaðurinn hefur þolinmæði til að bíða. Bremsurnar voru hins vegar ekki alltaf í lagi. Þannig var það líka með mig í þessu síðasta hlaupi, sem endaði úti í þúfum – rollurnar sluppu og eru enn hlæjandi.

En þrátt fyrir að hafa ekkert vit á hlaupi tók ég eftir því á laugardaginn hvað hópurinn sem stóð að utanvegahlaupinu var samstilltur eins og vel smurð vél. Allir höfðu sitt hlutverk, búið að skipuleggja í þaula og engu líkara en fólkið hefði aldrei gert annað. Það sem einkenndi hópinn var gleði og samstaða um að láta allt ganga upp í umgjörð og framkvæmd. Í hlaupið mættu svo 150 galvaskir hlauparar héðan og þaðan af landinu sem margir hverjir blésu vart úr nös þegar í mark var komið. Utanvegahlaup eru vissulega tískufyrirbrigði um þessar mundir og bara gaman að fylgjast með áhuga fólks og elju að halda sér í góðu formi. Ég spái því að styttri og lengri hlaup verði því ekki tískubóla, svona eins og fótanuddtækin voru forðum, nú eða Sous vide eldunaraðferðin þar sem elda átti matvæli við lágt hitastig hálfan daginn. Margir keyptu fokdýrar græjur til eldamennskunnar, en svo kom í ljós að enginn hafði þann tíma sem þurfti til að elda lambasteik á fimm tímum. Ekki frekar en að mæta á fund í gamla klúbbnum sínum sem tekur þó kannski bara klukkustund.

Já, maður fær hlýtt í hjartað að vita að enn er til fólk sem kann að slökkva á símunum og láta gott af sér leiða í þágu samfélagsins. Gamli góði ungmennafélagsandinn er nefnilega bestur.

Magnús Magnússon