Fréttir vikunnar eru jafnan eins misjafnar og þær eru margar. Rauður þráður undanfarin misseri og ár er þó heimsfriðurinn, eða öllu heldur skortur á honum. Fátt kemur fólki lengur á óvart þegar núverandi Bandaríkjaforseti á í hlut. Engu er líkara en Trump gamli hafi nánast umsnúist á þeim fjórum árum sem hann fékk frí frá embættinu. Nú eru stóru orðin hvergi spöruð og smættað það sem karlkvölin hann Biten hafði þó gert. Stórkallalegar yfirlýsingar flæða úr munni rauðbirkna ofurmennisins og ekki síður úr risastóra pennanum hans þegar skrifað er undir forsetayfirlýsingar með tilþrifum. Fyrrum vinaþjóðir eru engin undantekning þegar að óvild kemur. Hvort sem það eru nágrannar í Kanada, Evrópuþjóðir, Grænland eða stríðshrjáð Úkraína, engu skal eirt. Tollar, hatrammar skammir, hótanir um yfirráð og bara nefndu það. Grænlendingar eru skyndilega komnir í einhvers konar nauðvörn og við síðustu þingkosningar var þar kosið um hverja landsmenn vildu helst halla höfði sínu að.

Ekki veit ég hvað og hvort karlinn hyggst standa við þessar yfirlýsingar. Geri hann það hvað Grænland snertir skulum við hér á litla Íslandi ekki velkjast í minnsta vafa um að okkar sker er inni í hinni nýju heimssýn. Ef sú verður raunin verður landið einfaldlega hernumið og eins gott fyrir okkur að hlýta því. Allt tal um íslenskan her er eins og hver annar brandari og ég ætla bara rétt að vona að ekki verði eytt stórum fjármunum í slíkt. Íslendingar í tindátaleik er eitthvað sem mér hugnast seint hvort sem það verður í nafni Landhelgisgæslu eða annarra fjárvana stofnana hins opinbera.

Flestum finnst afskaplega óþægilegt þegar óvissa ríkir um frið. Við erum afskaplega friðelskandi fólk og því er öll orðræða og gjörðir forseta heimsveldisins eitthvað sem snertir við öllum. Almennt vilja þjóðir ekki standa í stríði. Úkraína valdi sannarlega ekki að fá innrás Rússa í land sitt en þjóðin situr uppi með þann kaleik að hafa í rúm þrjú ár staðið í stríði með tilheyrandi mannfalli og hörmungum. Aðstoð vestrænna ríkja hefur vissulega hjálpað, eða kannski má segja að hún hafi lengt stríðsátökin. Svo ef eitthvað er að marka nýjustu fréttir hafa Trump og Pútín komist að samkomulagi um að ljúka því stríði, á forsendum þeirra sjálfra. Vafalítið er ætlunin að skipta með sér eignum og hafa íbúar hins stríðshrjáða lands minnst um það að segja.

Ýmsum kann að þykja það langsótt að ritstjóri lítils héraðsfréttablaðs á Íslandi skuli verja plássi undir svona hugleiðingar. Hvað vill hann upp á dekk, kann einhver að spyrja. En auðvitað er það svo að viðsjárverð staða í heimsmálunum snertir okkur öll. Ekki einvörðungu að allir fréttatímar eru meira og minna undirlagðir af ástandinu. Stríð sem jafnvel einungis er viðskiptastríð mun fyrr eða síðar snerta alla. Hvað ef til dæmis markaðir fyrir fisk lokast, nú eða ál eða að hingað komi ekki lengur amerískir ferðamenn, eða ferðamenn yfirleitt? Öll þessi atriði snerta helstu frumvinnslu atvinnugreinar okkar og ef illa fer mun skammt að bíða að áhrifanna fari að gæta. Viðskiptahindranir í formi til dæmis innflutningatolla á málma getur hæglega gert það að verkum að álverð fellur og eftirspurn sömuleiðis. Alveg á sama hátt að lokast getur á fiskútflutning á helstu markaði. Við erum nefnilega bara peð í risastóru tafli. Höfum í raun ekkert um það að segja hvernig málin þróast. Getum eingöngu vonað hið besta.

Að öllu þessu sögðu eigum við að taka af alvöru upp þráðinn við að efla innlenda framleiðslu og tryggja matvælaöryggi betur en gert hefur verið. Við kunnum að framleiða mat og eigum að draga eins og kostur er úr vægi innfluttra matvæla. Í vor eigum við t.d. að setja niður kartöflur og grænmeti í meira mæli en áður. Við eigum umsvifalaust að niðurgreiða rafmagn til ræktunar í gróðurhúsum og gera allt til að verða sjálfbær á nýjan leik. Ég sakna málafylgju Jóns gamla Bjarnasonar þegar hann var matvælaráðherra fyrir svo sem áratug eða svo. Hann talaði fyrir því að þjóðin yrði sjálfri sér næg í mat og drykk. Svo dó öll sú umræða. Ekki seinna en strax þurfum við að taka málið á dagskrá. Ekki síst vegna þess að stórveldum heimsins stýra nú ýmsir sem valda því hlutverki venju fremur illa.

Magnús Magnússon

Friðartímar, eða þannig!