Einar merkustu og best við höldnu stríðsminjar hér á landi eru braggarnir á Miðsandi í Hvalfirði sem eru í eigu og umsjón Kristjáns Loftssonar og hans fólks hjá Hvali hf. Það voru Bandaríkjamenn sem í stríðinu reistu mikla eldsneytisbirgðastöð í landi Miðsands og Litlasands við Hvalfjörð norðanverðan auk birgðastöðvar vegna skipaviðgerða. Bæði hefðbundin skip og olíuskip tóku þar olíu og þau síðarnefndu birgðu svo upp önnur skip í flotadeildum á hafi úti. Þannig gegndi stöðin þýðingarmiklu hlutverki við framgang bandamanna í síðari heimsstyrjöldinni. Upphaflegt skálahverfi olíustöðvarinnar stendur enn að hluta á Miðsandi og er tvímælalaust heillegustu minjar styrjaldarinnar hér á landi. Þar má sjá einstakt safn mismunandi braggategunda. Þeim hefur á síðustu árum verið einstaklega vel við haldið, enda í fullri notkun.

Þrátt fyrir að bröggunum á Miðsandi hafa alltaf verið vel við haldið, svo að sómi er af, batnaði hagur þeirra óvænt í júní á síðasta ári. Þá ákvað nefnilega ráðherra matvæla hér á landi að stöðva með engum fyrirvara hvalveiðar til 1. september, en veiðar áttu að hefjast daginn eftir. Úr vöndu var að ráða fyrir Kristján og starfslið hans. Allir voru komnir á vakt, búnir að segja upp annarri vinnu og tilbúnir á vertíð. Í samráði við lögfræðinga sína ákvað Kristján hins vegar að hafa alla starfsmenn til taks og á launum út sumarið. Þeir voru til reiðu búnir þegar veiðar yrðu loks heimilaðar í síðasta lagi í byrjun september. Allt sumarið unnu því tugir starfsmanna við viðhald og endurbætur meðal annars á braggahverfinu á Miðsandi. Nú er svo komið að braggar þessir eru enn glæsilegri en þeir voru í fyrravor. Meira að segja dýri bragginn hans Dags og félaga í Nauthólsvíkinni bliknar í öllum samanburði hvort sem litið er til útlits, glæsileika eða notagildis.

Þessi ákvörðun Kristjáns Loftssonar að verja hundruðum milljóna króna í laun starfsmanna sinna síðastliðið sumar, var hreint ekki úr lausu lofti gripin. Hann vissi sem var að matvælaráðherra var að brjóta lög með ákvörðun sinni um stöðvun veiðanna um hábjargræðistímann. Nú hefur umboðsmaður Alþingis staðfest þá trú Kristjáns og fyrir liggur að hann mun höfða skaðabótamál gegn íslenska ríkinu. Það mál mun hann vinna og fá í það minnsta öll laun og eðlilegar bætur fyrir það tjón sem stjórnvöld voru að skapa honum.

Eftir stendur sú óvissa sem upp er komin á stjórnarheimilinu vegna málsins. Pirringur í röðum ákveðinna stjórnarþingmanna er í raun ennþá meiri en þeirra sem sitja í stjórnarandstöðu. Nú þegar þetta er skrifað, um nónbil á þriðjudegi, eru allir að bíða eftir útspili forsætisráðherra. Mun Katrín fara fram á stólaskipti ráðherra sinna, líkt og Bjarni gerði í kjölfar Íslandsbankaskellsins, eða mun hún gera eitthvað annað? Ekki veit ég það, en hitt veit ég þó að ef Katrín gerir ekkert í stöðunni mun hún kalla yfir sig að þurfa að verja stjórn sína vantrausti í síðasta lagi þegar þing kemur saman síðar í mánuðinum.

Hvaða skoðun sem fólk hefur á hvalveiðum Íslendinga, breytir það ekki því að réttinn til atvinnufrelsins ber að halda í hávegum og ekki síður að gæta meðalhófs í allri almennri stjórnsýslu. Ella værum við orðin virkilega aum sem þjóð. Ef ekki má lengur stunda veiðar og nytjar á stofnum sem þola að úr sé þeim sé veitt, er fátt eftir sem réttlætir búsetu svo norðarlega á jarðarkringlunni. Forsvarsfólk ríkisstjórnarinnar verður að gera sér grein fyrir því að takmörk eru fyrir hversu slæmar ákvarðanir er hægt að taka þegar höndlað er með mál okkar. Ef menn hafa fjarlægst uppruna sinn svo mikið að ekki þykir lengur rétt að styðja við frumvinnslugreinar íslensks atvinnulífs, eru skilaboð mín til þessa fólks þau að draga sig umsvifalaust í hlé og láta aðra og til þess bærari um stjórnun landsins.

Eina sem út úr þessari þvermóðsku matvælaráðherrans er komið er sú staðreynd að nú er búið að verja milljörðum af skattfé landsmanna í að endurgera glæsilegustu stríðsminjar Evrópu á Miðsandi í Hvalfirði. Það er þó eitthvað.

Magnús Magnússon

Flottur var bragginn, en flottari eru þessir!