Einstaka sinnum fær maður að upplifa að ráðamenn geta tekið sönsum eftir að fengið of vitlausa hugmynd til að hægt sé að hrinda henni í framkvæmd. Fyrr í haust lagði innviðaráðherra fram í samráðsgátt stjórnvalda breytingu á umferðarlögum. Í stórum dráttum fólst hún í því að gera skylt að fólk hefði aukin ökuréttindi til að mega aka dráttarvélum yfir 3,5 tonn. Langflestar vélar nú til dags eru tvöfalt stærri enda ekki vanþörf á því jarð- og heyvinnutæki sem hengd eru framan og aftan á slíkar vélar hafa sömuleiðis stækkað.

Á búum bænda í dag er algengt að til séu þrjár til fimm dráttarvélar. Oftast eru ökumenn á heimilinu álíka margir til að vélarnar nýtist sem skyldi. Í óþurrkasumrum snúast síðan þessi tæki daginn út og inn þegar flæsan kemur og keppast verður um að nýta þurrkinn. Þá taka allir þátt sem þroska og aldur hafa til að stýra vélum.

Í stuttu máli má því segja að ef tillögur ráðherrans hefðu náð fram að ganga hefði orðið forsendubrestur á flestöllum búum landsins. Nú er kannski enginn á heimilinu með meirapróf og aðrir sem hafa ekki aldur til þess að öðlast slík réttindi. Tillöguna setti ráðherra inn í samráðsgátt stjórnvalda og uppskar á fjórða tug mjög svo harðorðra umsagna, sem margar hverjar voru skrifaðar á hreinni íslensku. Svo þegar athugasemdafresturinn var liðinn, síðastliðinn mánudag, sendi Eyjólfur Ármannsson frá sér yfirlýsingu þess efnis að hann drægi til baka umrædda tillögu. Sló málið út af borðinu með einni röskri handarhreyfingu.

Nú er ég málkunnugur téðum ráðherra. Er ekki í minnsta vafa um að honum gengur gott eitt til um hag bænda og starfskjör þeirra, svona almennt. Því hefur óneitanlega læðst að mér sá grunur að einhverjir starfsmenn í ráðuneytinu hafi sett fram þessa tillögu í hugsanaleysi um að krefjast meiraprófs til að mega keyra traktor. Allavega er viðkomandi ekki í nokkru einasta jarðsambandi við þær starfsaðstæður sem eru í íslenskum landbúnaði.

Mér fannst áhugavert að lesa umsagnir ýmissa við tillöguna. Meðal annars skrifaði sveitungi minn og yfirmaður búnaðarnáms við LbhÍ yfirvegaða umsögn þar sem hann benti góðfúslega á að með samþykkt tillögunnar væri úti um búnaðarnám í landinu. Ekki væri hægt að senda búfræðinema til starfsnáms í sveitum landsins ef þeir hefðu hvorki aldur né réttindi til að aka dráttarvélum bændanna sem tækju þá í fóstur. Búfræðinemar eru jú flestir á framhaldsskóla aldri og því yngri en þeir sem taka mega meirapróf.

Auðvitað er það svo að dráttarvélar sem notaðar eru í dag við búskap eru stærri, öflugri og hraðskreiðari en þær sem notaðar voru á mínum yngri árum. Tæknin hefur eðlilega tekið framförum. En það vill svo vel til að þeir bændur sem enn stunda búskap hafa sjálfir fylgt þeirri þróun, hafa smám saman lært á stjórnbúnað og tæknina. Vélar nútímans eru vissulega tölvustýrðar og afar háþróaðar. Til dæmis er hægt að stilla áburðardreifarann þannig að hann dreifi nákvæmlega rétta áburðarmagninu og taki jafnframt tillit til þess hvaðan vindurinn blæs. Þannig mætti segja að ökumenn nútíma landbúnaðartækja þurfi jú fyrst og fremst að hafa góða grunnþekkingu í tölvum og ensku, auk að sjálfsögðu hæfni til aksturs. Af því leiðir að yngstu ökumennirnir, sem vissulega hafa mesta færni í ensku og á tölvur, hafa ákveðið forskot á þá sem eldri eru.

En þetta mál átti góðar lyktir. Eyjólfur hresstist. Búinn að afturkalla vitleysuna og vafalítið búinn að lesa pistilinn þeim sem bar ábyrgðina á að hafa lagt þetta til. Vonandi hefur hann líka sagt sínu fólki í ráðuneytinu að framvegis væri æskilegt að spyrja ráða og afla sér upplýsinga áður en mál eru lögð fram sem taka ekki mið af veruleikanum þarna úti.

Magnús Magnússon