Efni sem finna má á Alþingisrásinni og fréttaflutningur af störfum þingsins undanfarnar vikur minnir meira á útsendingu frá breskum vandræðabarnaskóla, en frá virðulegri löggjafarsamkomu í litlu landi norður við heimskautsbaug. Ef allt væri eðlilegt væri Alþingisrásin bönnuð börnum innan 18 ára nema í fylgd með heilsuhraustum fullorðnum. Ekki viljum við að hegðunin sem þar birtist sé viðkvæmum og yngri sálum nokkur fyrirmynd. Talsmáti sem ég hélt að þekktist ekki, jafnvel ekki í litlum kaffiskúr kverúlanta og sérfræðinga sem lært hafa hreina íslensku. Ég ætla ekki að fara að hafa neitt af þessu eftir, en mörg þessara ummæla dæma sig sjálf. Voru vissulega sögð í hita leiks sem hitnaði hraðar en veðrið úti síðustu daga.

Nú er semsé lokið fyrsta þingi ríkisstjórnar sem tók við fyrir hálfu ári. Hveitibrauðsdagarnir eru liðnir og alvaran í sinni svörtustu mynd tekin við. Landsmenn hafa svo með undrunarsvip fylgst með þingstörfum. Stjórnin lagði upp með haug af málum sem mörg hver voru ekki tekin af óskalista þeirra sem setið hafa við kjötkatlana undanfarin kjörtímabil. Í ljós kom að þessi minnihluti kunni ekki á nýja hlutverkið sitt. Tekið var upp á því að beita málþófi til að þvinga fram uppgjöf meirihluta þings sem lagði það til að greitt yrði aðeins hærri leiga fyrir aðgang að sjávarauðlindinni. Vissulega get ég tekið undir þau sjónarmið að málið hafi ekki verið vel unnið í aðdraganda þess að það var gert að þingmáli. En fyrr má nú rota en dauðrota. Þarna mættust stálin stinn. Stjórnin vildi ekki víkja frá prinsipp máli sínu og stjórnarandstaðan enn síður. Því var beitt þeirri aðferð að efna til málþófs. Menn voru bókstaflega settir á vaktir til að viðhalda málþófinu fram á nætur. Ræðurnar urðu um þrjú þúsund en innihald þeirra ekki í neinu samræmi við magnið. Önnur þingmál komust því ekki á dagskrá. Svona gekk vikum saman þangað til forseti Alþingis sagði hingað og ekki lengra. Beitti lagagrein úr þingsköpum sem sjaldan hefur verið notuð áður. Um helgina varð því allt endanlega vitlaust. Ákveðið var að boða þinglok á mánudaginn og einvörðungu einhver formsatriði afgreidd, auk veiðigjaldafrumvarps, áður en fólkinu var hleypt út í heitasta dag sumarsins.

Þorri frumvarpa stjórnar og stjórnarandstöðu liggja nú dauð hjá garði. Þegar þing kemur saman að nýju eftir sumarleyfi þarf einfaldlega að hefja umræðuna að nýju, á öllum málum! Í þingskaparlögum stendur nefnilega að umræða um lagafrumvarp verður ekki fram haldið. Henni lýkur við þinglok hverju sinni. Mér finnst áhugavert að sjá ummæli Kristins Jónassonar bæjarstjóra í Snæfellsbæ í Skessuhorni í dag. Þar segir hann að ávallt þurfi að tryggja að meirihluti Alþingis ráði för hverju sinni. „Ég vona að leiðtogar stjórnmálaflokka á Alþingi noti þau tímamót sem nú hafa orðið til þess að breyta því fyrirkomulagi sem alltof lengi hefur tíðkast. Við sem þjóð höfum orðið fyrir miklu tjóni í gegnum tíðina vegna þess að mjög nauðsynleg framfaramál hafa ekki náð fram að ganga með eðlilegum hætti eða dregist úr hömlu,“ sagði Kristinn sem þarna lýsir þeim áhrifum þegar samflokksmenn hans á þingi og aðrir fulltrúar minnihlutans beittu fyrir sig málþófsleiðinni.

Svo má velta því fyrir sér hverjir græða á niðurstöðu, eða öllu heldur skorti á niðurstöðu? Ekki eru það sjávarútvegsfyrirtækin því frumvarpið um veiðigjaldið var afgreitt nánast eitt mála. Ekki eru það flokkarnir í minnihluta sem allar kannanir hafa sýnt að eru að missa enn meira fylgi en þeir þó fengu í kosningunum í lok síðasta árs. Ekki er það stjórnin sem ætlaði að koma svo miklu fleiri málum frá sér en að endingu tókst. En einkum og sér í lagi tapa þeir sem biðu áhrifa frumvarpa sem til stóð að leggja fram, en tókst ekki að ljúka vegna málþófs. Í þeirra röðum eru strandveiðisjómenn sem að óbreyttu eru á leið til hafnar. Þá öryrkjar og ekki tókst að samþykkja ný raforkulög, ekki lög um einkarekna fjölmiðla sem líklega eru allir ósjálfbærir án stuðning hins opinbera, kílómetragjald á ökutæki fokkaðist upp, sem og lög um réttindi fatlaðs fólks, útlendingalög, búvörulög og svo mætti lengi telja.

Forgangsmál á Alþingi er því að koma þingskaparlögum í skikkanlegt horf þannig að Alþingi verði ekki ítrekað hernumið eins og gerðist í vor. Það nefnilega græðir enginn á því þegar upp er staðið.

Magnús Magnússon

Bannað börnum