Veðrið um liðna helgi var fremur óspennandi fyrir okkur sem búum við sjávarsíðuna á suðvestanverðu landinu. Djúpar lægðir gengu yfir sem skiluðu vestan hvassviðri, ofankomu og byljóttu veðri. Til viðbótar því var mjög hásjávað og áhlaðandi gerði það að verkum að ölduhæðin og krafturinn var enn meiri þegar öldurnar skullu á strandlengjunni. Áhlaðandi er skilgreindur sem breyting á stöðu sjávar á lágþrýstingssvæði vegna þess að sterkir vindar þrýsta á yfirborð vatnsins og öldurnar hrannast því upp langt yfir venjulega sjávarhæð. Þetta má meðal annars sjá á myndinni á forsíðu blaðsins í dag.

Þetta þýddi að sjór gekk víða á land og hlaust af talsvert tjón, allt frá Suðurnesjum og til Akraness. Töluverðar skemmdir urðu á mannvirkjum á Akranesi og segir Haraldur bæjarstjóri að búið sé að reikna út að kosta þurfi 350-400 milljónum króna í að bæta sjóvarnir; hækka grjótgarða og slíkt, til að viðunandi varnir fáist.

Því miður varð alvarlegt slys á mánudagsmorgni sem tengist veðrinu og fjallað er um á forsíðu blaðsins í dag. Menn frá verktakafyrirtæki sem vinnur við lengingu hafnargarðs voru að mæta til vinnu sinnar þá um morguninn. Þrjár gríðarstórar öldur riðu þá yfir hafnargarðinn sem liggur samhliða aðal hafnargarðinum og hrifu með sér tvo menn og bíla. Annar mannanna náði sjálfur landi en hinn var hætt kominn og liggur nú þungt haldinn á sjúkrahúsi. Við biðjum fyrir því að hann nái bata.

Slys sem þetta gera ekki boð á undan sér. Engu að síður er það svo að Landhelgisgæslan og fleiri vöruðu sterklega við því fyrir helgi að varasamar aðstæður gætu skapast við sjávarsíðuna. Bæði í ljósi veðurspár og hversu hásjávað var á sama tíma. Kannski er eðlilegt að fólk hafi ekki áttað sig ekki á þeirri hættu sem gat skapast. En þetta er vissulega ekki í fyrsta skipti sem slys af þessu tagi henda og það meira að segja á nákvæmlega sama stað. Ég kýs að rifja upp að fyrir 88 árum varð slys á sama stað. Frá því var greint í fjölmiðlum undir lok september 1937 að tveir menn hafi drukknað eftir að alda hreif þá af bryggjunni á Akranesi og í sjóinn. Hópurinn var staddur á bryggjunni til að mótmæla. Í frétt í Morgunblaðinu 29. september 1937 segir orðrétt: „Verkfall er á Akranesi þessa daga, sem kunnugt er, og veldur þar miklu tjóni. Og meira varð það í gær, en nokkurn gat órað fyrir, því í gær drukknuðu þar tveir menn, skolaði út af hafnarbryggjunni, en þar voru óeirðir og ryskingar út af því að Alþýðuflokksmenn vildu stöðva uppskipun úr bát, sem þar var. Reið holskefla yfir bryggjuna og skolaði hóp manna út af bryggjunni sem þar var og ugði ekki að sjer, því allur hugurinn var við háreistið og stympingarnar. Voru menn á tímabili hræddir um, að enn fleiri hefðu farist, af þeim sem þar voru, en þessir tveir. Mennirnir sem drukknuðu voru Þórður Jónsson 17 ára gamall og Sigurður Elíasson, 11 ára piltur, til heimilis á Suðurgötu 19.“

Aðstæður þær sem sköpuðust við sjávarsíðuna í tvígang um liðna helgi eiga sér því hliðstæðu. Frægast er þó stórviðrið 1799 sem kennt er við Básenda á Suðurnesjum, þegar heilt þorp jafnaðist við jörðu. Einmitt á Breiðinni á Akranesi mátti í því sama flóði litlu muna að mannskaði yrði. Í flóði og áhlaðanda veðri líkt og um liðna helgi, gerðist það fyrir réttum 40 árum að hús jöfnuðust við jörðu við Ægisbraut á Akranesi og önnur stórskemmdust. Sömuleiðis þar mátti þakka forsjóninni fyrir að ekki varð mannskaði.

Já, náttúruöflin láta ekki að sér hæða. Ægir konungur er viðsjárverður og kjósi menn að búsetja sig í nálægð við hann þarf að fara með gát, sýna honum tilhlýðilega virðingu. Auðvitað er það svo að slys gera ekki boð á undan sér, en slysavarnir af ýmsu tagi eiga að geta hjálpað. Því ætti það að vera forgangsmál að hlustað verði á raddir þeirra sem vilja efla sjóvarnir og bæta öryggi. Í öllu samhengi eru 400 milljónir króna til að bæta sjóvarnir á Akranesi smámunir í samanburði við mannslíf sem tapast.

Magnús Magnússon