Við undirrituð förum fram á að lýsing á breytingu á Aðalskipulagi Borgarbyggðar 2010 – 2022 sem gerir ráð fyrir að skotæfingasvæði í landi Hamars fari aftur fram þar sem upplýsingar í gögnum sem lágu til grundvallar lýsingarinnar voru ekki réttar og misræmis gætir í gögnum Borgarbyggðar, m.a. vegalengd frá fyrirhuguðu skotsvæði að hesthúsahverfi. Jafnframt förum við fram á að allar mælingar í gögnunum verði endurteknar.

Í annan stað gerum við alvarlegar athugasemdir við tillögu á breytingu aðalskipulagsins sem kynntar voru á skrifstofu Borgarbyggðar 30. apríl síðastliðinn. Þar eru upplýsingar sem eru ekki réttar og tillagan er illa unnin. Okkar krafa er að horfið verði frá henni þar sem hún er meingölluð.

1. Okkur finnst þessi breyting ekki vera í samræmi við aðalskipulag Borgarbyggðar 2010-2022. Breytingin er á skjön við Leiðarljós – framtíðarsýn aðalskipulagsins en það er m.a. að efla fjölbreytt mannlíf og atvinnulíf í fögru, heilbrigðu og hreinu umhverfi. Jafnframt er það ekki í anda meginmarkmiðs skipulagsins en það er m.a. að tekin skulu mið af sjálfbærri þróun við skipulag og uppbyggingu sveitarfélagsins og taka skuli sérstakt tillit til umhverfis‐ og náttúruverndar við skipulag og þróun svæða.
2. Mat á neikvæðum áhrifum framkvæmdarinnar er ekki vel unnið. Lítið er gert úr neikvæðum og óafturkræfum áhrifum framkvæmdar á efnahag og atvinnulíf íbúa í Borgarbyggð þar sem búsetukostur versnar til muna fyrir alla þá sem nýta svæðið í dag, m.a. fyrir ferðaþjónustuna sem er vaxandi atvinnugrein í héraðinui, m.a í Lækjarkoti þar mældust skothvellir yfir hávaðamörkum samkvæmt gallaðri skýrslu Borgarbyggðar, ferðamenn, skóla-, skógræktar- og útivistarfólk sem sótt hafa í friðsama upplifun í fólkvanginn og kemur í veg fyrir útreiðar hestamanna í gegnum svæðið eins og gert hefur verið í ár þúsund.
3. Hljóðmælingaskýrslan sem byggt er á, er ómarktæk þar sem ekki kemur fram gerð skotvopna sem notuð voru við prófanirnar, skotvopnin sem notuð voru við hljóðmælingarnar voru ekki hljóðmæld, ekki haft samráð við hagsmunaaðila við val á mælistöðum, fjarlægðir frá mælistöðum að skotstað ekki getið, veðurskilyrði voru óhagstæð þegar mælingar fóru fram og hvorki var starfsmaður Borgarbyggðar né annar óvilhallur aðili fenginn til að vera viðstaddur þegar hleypt var af skotunum.
4. Við gerum athugsemdir við að gert sé ráð fyrir að nota megi hljóðdeyfa við íþróttaiðkun. Þegar fullyrt er að leyfilegt sé að nota hljóðdeyfa á skotæfingasvæðum, er þá verið að vísa í reglugerðarbreytingu B nr. 832 2016? Reglugerðarbreytingin er stutt og skýr. Í útskýringum með henni kemur fram að: „Stærri rifflar verða ekki hljóðlausir þó að hljóðdempari sé notaður og ekki fer á milli mála að verið sé að skjóta úr riffli. Skot úr stórum veiðiriffli getur verið um 150-160 decibel án hljóðdeyfis en farið niður í 130 dB með hljóðdeyfi. Þannig fer hávaðinn niður fyrir sársaukamörk sem eru um 140 dB og dregur þannig úr hættu á heyrnarskemmdum en skotveiðimaður þarf engu að síður að nota heyrnarhlífar til að verja sig.“

Rétt er að geta þess að hljóð dempast eftir því sem fjær dregur skotstað.

Í reglugerðinni er veitt undanþága frá banni til að nota hljóðdeyfi á skotvopn vegna atvinnu sinnar, svo sem við eyðingu vargs eða meindýra í þéttbýli. Undanþágan snýr að þeim sem þurfa að nota riffla í atvinnuskyni. Hvergi er minnst á undanþágur vegna íþróttaiðkunar. Það er stór munur þar á. Kjarni reglugerðarbreytingarinnar er að: „Óheimilt er að setja hljóðdeyfi á skotvopn nema með leyfi lögreglustjóra. Eingöngu er heimilt að veita leyfi fyrir hljóðdeyfi á stóran riffil sem notar miðkveikt skot. Þó er óheimilt að nota hljóðdeyfi ef skot hefur verið hlaðið niður þannig að hraði skots fari undir hljóðhraða. Að því leyti sem það samrýmist friðunar- og veiðilöggjöf getur lögreglustjóri, ef nauðsyn ber til, veitt undanþágu frá banni til að nota hljóðdeyfi á öll vopn til þeirra sem nota skotvopn vegna atvinnu sinnar, svo sem við eyðingu vargs eða meindýra í þéttbýli.“

Þetta er spurning um líf eða dauða og því mikilvægt að heyrist vel til þeirra byssueigenda sem nota vopn við tómstundaiðju sína.

5. Bendum á að ekki eru til hljóðdeyfar á haglabyssur. Það má ætla að flestir byssueigendur sem koma ætla að nota haglabyssur sem er fyrir rjúpur, gæsir og flestar endur.
6. Ekki kemur fram fyrirhugað vegstæði vegar að svæðinu né tenging við þjóðveg!
7. Ekkert samráð eða samtal hefur verið viðhaft við hagsmunaaðila sem nýtt hafa svæðið í áratugi!
8. Nálægð fyrir friðlýst svæði eru ekki metnir. Fólkvangurinn Einkunnir eru í 150 m fjarlægð frá fyrirhuguðu æfingasvæði byssueigenda og í 5 km fjarlægð frá Hvanneyri sem er friðlýst og hefur hlotið viðurkenningu sem Ramsarsvæði, alþjóðlegt búsvæði fugla. Þessi staðsetning mun rýra upplifun fólks á þessum friðlýstu svæðum og veikja umsókn Borgarbyggðar að fá Þjóðgarðsstofnun að Hvanneyri.
9. Kostnaðaráætlun liggur ekki fyrir en það er ábyrg stjórnsýsla að drög að þeim kostnaði sem fellur á íbúa liggi fyrir þegar svona stór ákvörðun er tekin fyrir sem hlaupið getur á hundruðum milljóna. Áhugavert er að fá að vita hver kostnaðurinn er orðinn?

Svæðið sem slíkt er illa til þess fallið að setja mannvirki þar niður. Það er mýrlent og mikið um holt sem munu magna upp skothvellina. Það þarf að leggja nýjan akveg að skotæfingarsvæðinu tengja hann við þjóðveginn, leggja fimm riffilbrautir, skeetvelli, göngustíga, nýjan reiðveg sem á að vera í 400 m fjarlægð frá skotssvæðinu, koma fyrir mönum, bílastæðum og félagsheimili og önnur mannvirki. Kostnaður við þessar framkvæmdir er áætlaður ekki undir 100 milljónum og þann kostnað munu íbúar bera.

Það liggur fyrir að ábúendur í Lækjarkoti munu fara fram á 250.000.000 króna bætur. Það kemur fram í gallaðri hljóðmælingaskýrslu Borgarbyggðar að hávaðinn við Lækjarkot er yfir hávaðamörkum sem styrkir þeirra kröfu. Byggja þau það mat á greinargerðum frá fasteignasölu og lögfræðistofu.

Auk þessa sem Borgarbyggð verður skaðabótaskylt fyrir því tjóni og slysum sem kunna að verða vegna staðsetningar æfingasvæðis byssueigenda. Þann kostnað munu íbúar bera.

Það er einlæg skoðun okkar að enn sé hægt að finna aðra staðsetningu fyrir byssueigendur til að æfa skotfima sína. Það mun aldrei ríkja sátt um þessa staðsetningu, stóri hluti íbúa hefur látið þá skoðun sína í ljós sem rétt er að virða.

 

Trausti Eiríksson og Ása Ólafsdóttir, atvinnurekendur og ábúendur í Lækjarkoti

Hilmar Már Arason, formaður umsjónarnefnd Einkunna

Steinunn Árnadóttir, hestakona