Á næsta tímabili gildandi samgönguáætlunar, eða árin 2025 til 2029, er áformað að hefjast handa við gerð 2+1 vegar milli Hvalfjarðarganga og Borgarness. Nokkur undirbúningur er þegar hafinn og beinist hann helst að þeirri leið sem Hringvegurinn liggur um nú þ.e. frá Hvalfjarðargöngum, austur fyrir Akrafjall um Grundartanga og þaðan norður að Borgarfjarðarbrú. Sjá má umfjöllun um þessa leið í nýlegri greinargerð sem unnin var af VSÓ Ráðgjöf, sem nálagst má á vefslóðinni  https://www.vso.is/vesturlandsvegur-vefsja/

Svo áfram sé haldið eru margir á því að núverandi akleið milli Borgarfjarðarbrúar gegnum þéttbýlið í Borgarnesi og norður fyrir gatnamót Hringvegar og Snæfellsnesvegar sé ekki heppileg leið til framtíðar fyrir gegnumakstursumferð sem þar fer, heldur sé farsælla að leggja sérstaka hjáleið utan byggðarinnar. Gert er ráð fyrir þessari hjáleið í gildandi aðalskipulagi Borgarbyggðar en umræður hafa vaknað af og til um að nema hana úr skipulaginu og þar með sjá til þess að hún verði ekki lögð.

Að ýmsu er að hyggja varðandi báðar þessar leiðir og þá kosti sem bjóðast. Varðandi veginn milli Hvalfjarðarganga og Borgarness hafa ýmsir horft til gerðar nýs 2+1 veg vestur fyrir Akrafjall um Akranes og yfir mynni Grunnafjarðar þar fyrir norðan og þaðan áleiðis í Borgarnes. Rannsóknir á aðstæðum á þeirri leið hafa þó ekki verið miklar síðustu ár og í tillögu að nýju aðalskipulagi Hvalfjarðarsveitar 2020 til 2032, þar sem Grunnafjörður er, sem nú hefur verið auglýst með athugasemdafresti til 22. júní 2022, er ekki gert ráð fyrir vegi þessa leið en sjá má tillöguna á vef sveitarfélagsins hvalfjardarsveit.is (sjá hér).

Telja má að ávinningur af færslu Hringvegar vestur fyrir Akrafjall og yfir Grunnafjörð feli m.a. í sér að leiðin milli Akraness og Borgarness styttist um 7 km með öllum þeim jákvæðu áhrifum sem því fylgir auk þess sem Hringvegurinn styttist um 1 km. Mun betri og öruggari vegir en nú eru lægju til og frá Akranesi jafnt í átt til höfuðborgarsvæðisins og til Borgarness, mun færri vegamót yrðu milli Hvalfjarðarganga og Borgarness en á núverandi leið, þar eru betri sjónlínur og veðrátta talin eitthvað heppilegri með tilliti til umferðaröryggis. Vegur þessa leið telst arðsamari og væntanlega dregur umtalsvert úr umferð og því áreiti sem henni fylgir fyrir marga íbúa Hvalfjarðarsveitar ef meginþungi umferðarinnar flyst á nýjan veg.

Á móti kemur að Grunnafjörður er á náttúruverndarsvæði, svonefndu Ramsarsvæði, sem þó er innan mögulegrar veglínu sem liggur um rif í fjarðarmunnanum og gerð vegar austur fyrir Akrafjall er talin lítið eitt ódýrari eða 7 milljarðar króna í stað 8 milljarða sem Akranesleiðin er talin kosta. Loks skal nefnt að ekki er heppilegt að vinna að eða gera ráð fyrir vegi eða annarri framkvæmd sem ekki er gert ráð fyrir í skipulagi þess sveitarfélags þar sem vegurinn kæmi til með að liggja.

Taka má þátt í könnun með að ýta hér: https://psychlab.envralys.is/p/s/628249aa27f062c3cf9638e3

Að því er varðar gerð hjáleiðar framhjá Borgarnesi getur það haft bæði jákvæð og neikvæð áhrif.  Þegar gegnumumferðin flyst yfir á hjáleiðina verður sú umferðin mun greiðari og draga mun úr neikvæðum áhrifum hennar í þéttbýlinu, þ.m.t. hávaða- og loftmengun. Leiðin gegn um þéttbýlið verður öruggari fyrir aðra vegfarendur en akandi og minni farartálmi. Þessi jákvæðu áhrif aukast eftir því sem hlutfall gegnumumferðarinnar er hærra. Á hinn bóginn mun ný hjáleið valda breytingu á ásýnd og umhverfi byggðarinnar og sumir óttast að draga kunni úr viðskiptum í Borgarnesi þótt raunar sé gert sé ráð fyrir að sérstök tenging muni liggja af hjáleiðinni að helsta viðskiptasvæðinu á Hyrnutorgi. Loks má nefna að gerð hjáleiðar hefði umtalsverðan kostnað í för með sér þótt ekki sé kunnugt hversu hár hann gæti orðið og framkvæmdin dregist á langinn samkvæmt því.

Taka má þátt í könnun með að ýta hér: https://psychlab.envralys.is/p/s/6282493927f0622c4796375f

Sem ljóst má vera af því sem að framan er rakið má lengi deila um kosti og galla þeirra leiða sem ræddar eru hér að framan en fram til þessa er ekki vitað til að íbúar, vegfarendir eða annað áhugafólk hafi átt þess kost að tjá hug sinn á einfaldan hátt í þessum efnum í sérstökum könnunum. Því hefur verið opnað fyrir tvær netkannanir á vegum Samgöngufélagsins, samgongur.is, þar sem þátttakendum býðst annars vegar að koma á framfæri afstöðu sinni til þess að Hringvegurinn verði lagður vestan við Akrafjall um Akranes og yfir Grunnafjörð og hins vegar til þess að gerð verið hjáleið framhjá Borgarnesi.

Um er að ræða könnun þar sem sjá má legu veganna í þrívíddarupplifun frá ýmsum sjónarhornum.  Hún mun standa til og með 10. júní nk. Telja verður að fróðlegar og gagnlegar niðurstöður ættu að geta fengist ef þátttaka verður góð sem vonast er til en allir sem málið varðar eða áhuga hafa eru hvattir til að taka þátt í könnuninni hvar sem þeir búa. Niðurstöðurnar verða síðan kynntar að könnuninni og úrvinnslu gagna lokinni.

Nálgast má kannanirnar hér: https://www.envalys.is/surveys

 

Jónas B. Guðmundsson
Höf. er fyrirsvarsmaður Samgöngufélagsins