Það kemur fyrir að ég efist um að ég sé hérna í Níger í alvöru. Stundum held ég að þetta sé allt einn stór draumur, ég muni bara vakna heima í Borgarnesi og átta mig á því að ég er enn og aftur orðinn of seinn í vinnuna. Hvernig getur það verið raunverulegt að ég sé í jakkafötum að horfa á bandarískan landgönguliða skera tertu með sverði einn daginn en annan dag er ég rembast með prjóna við að borða ólöglegan asna?

Hvort sem þetta er draumur eða raunveruleiki þá man ég vel eftir því að áður en ég kom hingað til Nígers þá lét kærastan mig vita að ég yrði að kaupa jakkaföt, okkur var nefnilega boðið með góðum fyrirvara í 244 ára afmælisveislu landgönguliða deildarinnar hjá bandaríska hernum. Þessi árlega veisla er víst fínasti viðburðurinn hérna í höfuðborginni og ballið sem allir bíða eftir, og því alveg eðlilegt að kærastan væri að óska þess að við myndum mæta þangað fín og flott. En þið sem kannist við mig í Borgarnesi, og hafið kannski hitt mig á áramótum eða við einhverskonar fínan viðburð heima, þá er líklegt að ég hafi náð með monti að benda á og troða inn í samræðurnar að ég passa enn í fermingarjakkafötin mín, sem eru fyrir tilviljun einnig einu jakkafötin mín. Þessi sama montræða fór þó ekki vel í mína heittelskuðu og þegar ég leitaði stuðnings og skilnings til vina og vandamanna, og sagði að ég ætti nóg af fínum fötum, þá hristi fólk bara hausinn. Þau minntu mig á að ég hefði notað eldrauðar útivistarbuxur, hvíta skyrtu af eldri bróður mínum og blátt vesti sem fínan klæðnað þegar vesalings kærastan bauð mér árið áður út í óperuna í Boston. Það kom mér á óvart að allir voru sammála um að kominn væri tími fyrir 33 ára gamlan aula að kaupa sér ný fín föt.

Meirihlutinn hefur kannski rétt fyrir sér og ég keypti því ný föt áður en ég fór út. Það var vel þess virði að gera sig fínan fyrir þessa veislu því þetta var einstök upplifun á ákveðinni hlið samfélagsins hér í landi. Pólitískar, trúarlegar, félagslegar og efnahagslegar aðstæður hérna í Níger eru gríðarlega flóknar og ég tel mig hafa hvorki menntun né nægjanlega reynslu til að greina ýtarlega frá þeim hér. Eina sem ég get sagt er að það er erfitt að lýsa tilfinningunni við að ganga í nýjum jakkafötum yfir heitar sandiþaktar götur, framhjá bláfátæku fólki og svo inn í fínasta hótel borgarinnar þar sem lúxusveisla erlendra hermanna bíður í loftkældum sal. Það voru mér í huga auðvitað margar erfiðar siðferðislegar spurningar, en ég er líka bara mannlegur, að horfa á kærustuna mína í glæsilegum kjól og vera tekið fagnandi af fínasta fólki borgarinnar kom mér til að brosa og á endanum gleyma siðferðislegu erfiðleikunum. Ég er kannski hræsnari en það er stundum bara svo innilega freistandi að njóta stundarinnar og þeirra forréttindanna sem ég upplifi hérna. Stundum vill maður bara njóta og drekka kampavín, borða sverðskornar kökusneiðar og dansa fram á nótt með landgönguliðum og stúlkunni sem maður elskar.

Það kemur mér á óvart hve auðvelt það var fyrir sérkennilega síðhærða Borgnesinginn að blanda geði við fína fólkið eftir að hann var kominn í jakkaföt. Breski konsúllinn gat ómögulega borið fram nafnið mitt, konunni sinni til mikillar skemmtunar, og ég á endanum sagði að þetta væri allt í góðu og að ég myndi svara fjölbreyttu nafnakalli, það mætti vera hverskonar óargadýra urr, svo lengi sem það væri greinilegt rúllandi “Rrrr” í endann. Þetta þótti honum að minnsta kosti eftirminnilegt því nokkrum kampavínsglösum síðar heyrði ég hávært urr. Það kom frá breska herramanninum sem kallaði á mig og dróg mig inn í hóp heiðursgesta veislunnar, og síðan kynnti hann mig auðvitað fyrir þeim öllum sem Herra GRRRRR! Ég veit ekki hvort það var urrið, jakkafötin eða Borgnesingasjarminn, en þetta leiddi til þess að ég mér var boðið í sérstakt lúxus bjórkvöld með bandaríska sendiherranum síðar í vikunni. Það var einstaklega skemmtilegt að ræða við hann og það gladdi mig mikið að komast að því að hann spilaði Dýflissur og dreka hlutverkaspilið á yngri árum. Ég veit ekki alveg hvað mér gekk til með að gera hlutverkaspil að fyrsta umræðuefninu við sendiherrann, en það braut ísinn fyrir gesti bjórkvöldsins og allir virtust skemmta sér vel. En líklegast er ég að upphefja sjálfan mig of mikið hérna í þessum skrifum. Það að fá að vera hluti af þessum viðburðum hefur líklegast ekkert með mig að gera, heldur er ég bara svo heppinn að fá að fylgja kærustunni minni þangað sem henni er boðið. Hún hefur verið hérna í næstum heilt ár, heillað alla upp úr skónum og búin að eignast vini í næstum öllum af þeim fjölbreyttu hópum sem til eru hér í Niamey.

Ég væri eins og fiskur á þurru landi, eða hreinlega bara Íslendingur í eyðimörkinni, ef hún hefði ekki kynnt mig fyrir öllu því sem Níger hefur upp á að bjóða. Meira að segja hefur hún tengsl við ólögleg athæfi sem leynast hérna í borginni. Ég er sonur fyrrum yfirlögregluþjóns þannig að mér stóð ekki alveg á sama þegar ýjað var að því að brjóta lögin án þess að útskýra það nánar. En svo komst ég að því að okkur var bara boðið í matarboð hjá kínversku vinafólki okkar og að glæpurinn væri sá að aðalrétturinn kvöldsins væri steiktur asni. Nei, ég er ekki að meina að Kínverjarnir ætluðu að bera fram myrtan hasshaus, heldur er þetta dýrið asni. Asnar eru mikið notaðir sem dráttardýr hérna í borginni en samkvæmt trúarhefðum íslams er það forboðið eða „haram“ að borða asnakjöt, og því formlega ólöglegt að slátra þeim til manneldis hérna í Níger. Mörgum Kínverjum þykir þó fátt betra en vel eldað asnakjöt og því laumast þeir til að slátra nokkrum öðru hverju, en bara fyrir sérstök leynileg tilefni. Hæfileikaríka kærastan talar reiprennandi kínversku og var því auðvitað búin að heilla Kínverjasamfélagið hérna nógu vel til að vera boðið í leynilegu tilefnin. Asnar eru fínir á bragðið bara eins og hrossakjöt, en kjúklingaklærnar komu mér hins vegar skemmtilega á óvart.

Það er svo sannarlega fjölbreytilegt líf hérna í borginni, fólk frá hinu ýmsu ættflokkum landsins sem og Vestur-Afríku eru hérna í bland Evrópubúa, Ameríkana, Araba, Indverja og Kínverja. Aftur komum við að þessum flóknu aðstæðum sem felast í því að þessi fyrrum nýlenda er orðin bitbein stórvelda, en ef við lítum framhjá pólitíkinni þá er þetta allt bara fólk. Það er svo áhugavert að upplifa öll þessi menningarheimabrot hérna í eyðimörkinni og ég hef verið svo lánsamur að eiga góðar stundir með ótrúlega ólíku fólki. Við erum ólík en við erum öll mennsk. Þegar ég hef rætt hér við fólk, innlent sem erlent, og spurt hvað það vilji helst, þá hefur svarið næstum alltaf verið hið sama. Næstum allir hafa einfaldlega bara viljað eiga góða stund með vinum og vandamönnum.

Ég er kannski einfaldur Borgnesingur en þetta finnst mér vera bjartsýni kjarninn í fjölmenningunni og það kemur mér til að brosa.

 

Geir Konráð Theódórsson

Höf. er Borgnesingur sem elti ástina til heitasta lands Afríku, borðar steiktan asna en er samt alls enginn asni.