medium

large

thumbnail

1536x1536

small

custom-size

Reisa og grafa í Borgarnesi

Mjólk hækkar um 1,9% til bænda

2048x2048

Garðyrkjubændur geta sótt um fjárfestingarstyrki til orkusparnaðar

Dagur ráðinn í starf verkefnastjóra í Stykkishólmi

Ný reglugerð um frístundaþjónustu fyrir fötluð börn og ungmenni

Leikskólabörn kíktu í heimsókn

core/paragraph

Fjölmargar rannsóknir hafa sýnt fram á að hreyfing hefur mikil og jákvæð áhrif á líkamlega og andlega heilsu. Að vera úti; anda að sér fersku og súrefnisríku lofti, njóta einveru eða samveru en að sama skapi að hreyfa sig, njóta náttúrnnar og útivistar hefur gríðarlega jákvæð áhrif á heilsuna. Skessuhorn hafði samband við nokkra einstaklinga á Vesturlandi og spurði eftir helstu ástæðum þeirra fyrir útivist og hreyfingu.

core/image

<figure class="wp-block-image size-full is-style-default"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2025/05/Hreyfing-og-utivera-i-sumar_1.-Svava-Hronn-Gudjonsdottir.jpg" alt="" class="wp-image-90801" /><figcaption>Svava Hrund Guðjónsdóttir á toppi Skessuhorns.</figcaption></figure>

Fæ alltaf meira út úr því að fara á fjöll

Svava Hrund Guðjónsdóttir býr á Akranesi og hefur stundað fjallgöngur í nokkur ár. „Ég fer mjög oft á Akrafjallið en er í hóp hjá Ferðafélagi Íslands og fer fjórum sinnum í mánuði með þeim á hin ýmsu fjöll, svo hjóla ég nánast alltaf í vinnuna allt árið,“ segir Svava en hvað gerir útivist og hreyfing fyrir hana? „Mér finnst bæði gott að fara ein á fjöll og hlusta á sögu eða þögnina en finnst líka mjög gaman að vera með hópnum mínum og eins fer ég oft með vinkonu minni á Akrafjallið og nýtum við þá stund vel í að tala og hreyfa okkur á sama tíma. Mér hefur alltaf þótt gott að vera úti, hvort sem það er í leik, göngu eða á hjóli, en fæ alltaf meira út úr því að ganga á fjall þar sem púlsinn keyrist upp,“ segir Svava.

Svava fer nokkrum sinnum í viku í göngu á Akrafjallið, þá aðallega upp að Guðfinnuþúfu á sumrin. „Ég fer líka yfir vetrartímann en bara ekki eins oft en ég er líka í Crossfit með þessar hreyfingu. Ég verð bara hressari andlega eftir útivist, en finnst gott að fara í Crossfit með,“ nefnir Svava, en hvernig myndi hún miðla upplýsingum og útivist og hreyfingu til annarra? „Ég reyni að tala um hvað útiveran er góð fyrir heilsuna og ýti þannig á fólk að koma sér út,“ segir hún.

Svava er búin að vera í Ferðafélagi Íslands undanfarin sex ár og er í hópi sem heitir Alla leið, en sá hópur hefur verið mjög duglegur að að fara í göngur. „Við höfum farið á til dæmis Hvannadalshnjúk, Sveinstind, Hrútsfjallstinda, Þverártindsegg og Birnudalstind,“ nefnir Svava. En hversu mikilvægt er að hafa útivistarsvæði nálægt þéttbýliskjarnanum? „Það væri gott ef bæjarfélagið bætti við fleiri göngu- og hjólastígum en það auðveldar alltaf að hafa gott aðgengi að útivistinni, því þá tekur það styttri tíma. Það er ekki gott ef það þarf að keyra til að komast í útivistina. Það er mjög stutt fyrir mig að komast gangandi eða hjólandi til dæmis í skógræktirnar okkar hér á Skaganum sem er gott að fara í og mæli ég með þeim svæðum,“ segir Svava að lokum.

<figure class="wp-block-image size-large is-style-default"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2025/05/Hreyfing-og-utivera-i-sumar_2.-Gudrun-Erna-Magnusdottir-1200x952.jpeg" alt="" class="wp-image-90802" /><figcaption>Guðrún Erna Magnúsdóttir ásamt eiginmanni sínum, Pálma Ólafssyni, í ferð með Dalamannabrölti.</figcaption></figure>

Dásamlegt að vera ein úti í náttúrunni

Guðrún Erna Magnúsdóttir býr í Búðardal og hefur stundað útivist og hreyfingu mjög lengi og veit ekkert betra en að vera úti í náttúrunni. „Dags daglega geng ég hér í nágrenni Búðardals, ekki á tilbúnum göngustígum en fer góða slóða og er þá ekki að ganga á fjöll en það er líka gaman að breyta út af vananum, keyra eitthvert og ganga á nýjum slóðum,“ nefnir Guðrún og bætir við: „Útivist og hreyfing gerir mjög mikið fyrir mig og er ekkert betra en að stunda líkamsrækt úti bæði til líkama og sálar. Mér finnst dásamlegt að vera ein úti í náttúrunni þar sem ekkert heyrist nema fuglasöngur eða lækjarniður en samvera með fleirum er líka skemmtileg ekki síst þegar gengið er á fjöll og þá er líka öruggara að vera fleiri saman,“ segir hún.

Guðrún reynir að fara út í göngu á hverjum degi, allt árið. „Nema ekki sé hundi út sigandi. Ég á góð útivistarföt og því er mér ekkert að vanbúnaði. Það er mér mjög mikils virði að komast út í náttúruna og eiginlega allra meina bót. Mér finnst frelsið við útivistina skipta miklu máli, geta með engum fyrirvara skellt mér út í göngu, langa eða stutta eftir aðstæðum. Hins vegar er mjög gott að eiga þess kost að fara í líkamsræktarsal og styrkja vöðvana með lóðum og hafa þannig fjölbreytni í líkamsræktinni,“ segir Guðrún. En hvernig myndi hún upphefja útivist og hreyfingu fyrir aðra? „Því miður geta ekki allir gengið sér til heilsubótar en sé sú geta fyrir hendi vil ég eindregið hvetja til útivistar. Endilega byrja rólega, ganga bara stutt, hver eftir sinni getu og sjá hvort ekki væri sniðugt að verðlauna sig með sófanum eftir útivistina,“ segir Guðrún.

Að lokum nefnir Guðrún að henni finnst útivistarsvæði svo nálægt Búðardal frábær eiginleiki. „Að geta gengið út um dyrnar heima og verið eftir örfáar mínútur komin á góða slóða eða fáfarna vegi sem góðir eru til göngu. Sveitarfélagið mitt þyrfti að halda betur við þeim göngustígum sem lagðir hafa verið og jafnvel útbúa fleiri. Sumum finnst betra að ganga eftir tilbúnum göngustígum og hugsanlega myndi það auka þátttöku. Þess má geta að óformlegur hópur fólks sem kallar sig Dalamannabrölt hefur tekið að sér að endurmerkja gamla gönguslóða og merkja nýja og hafa fengið til þess styrki sem hafa komið að góðum notum. Hópur þessi hefur farið vítt og breytt um Dalabyggð og hef ég haft ómælda ánægju af þessum gönguferðum og séð marga undurfagra staði. Að mínu mati er útivist sem hvert og eitt getur lagað að sinni getu betri en allt annað til heilsubótar. Maður er í flestum tilfellum engum háður og hagar seglum eftir vindi og vil ég eindregið hvetja til útivistar í okkar dásamlegu náttúru, hvar sem við búum,“ segir Guðrún Erna.

<div class="wp-block-image is-style-default"><figure class="aligncenter size-full"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2025/05/Hreyfing-og-utivera-i-sumar_3.-Dagny-Petursdottir.jpg" alt="" class="wp-image-90803" /><figcaption>Dagný Pétursdóttir á hjóli sínu.</figcaption></figure></div>

Finndu hreyfingu sem þér finnst skemmileg

Dagný Pétursdóttir býr í Borgarnesi og stundar allskyns útiveru og hreyfingu. „Útivera hefur verið gríðarlega mikilvægur þáttur hjá mér frá því ég man eftir mér. Mávaklettsfjaran í landi Bjargs var og er mitt uppáhalds en í fjallahjólreiðum fer ég þá leiðir sem mig langar til þegar mig langar, skemmtilegast finnst mér að fara yfir heiðar eða skörð, sem eru þá oft gamlar þjóðleiðir eða póstleiðir. Einnig eru rosalega margir skemmtilegir línuvegir í Borgarbyggð og ég fylgi þeim oft. Borgarfjörðurinn er frábært svæði fyrir fjallahjólreiðar, göngur og utanvegahlaup,“ segir Dagný og bætir við: „Útivist og hreyfing er mér ekki bara góð heldur svo mikið meira, hún er algjörlega mín lífæð í dag. Ég fer mikið ein sem mér finnst algjör núllstilling og ég gleymi algjörlega stað og stund. En einnig finnst mér nærandi að vera í samveru og geri það líka, ég er þó meira í hreyfisamveru innanhúss þar sem ég er leiðbeinandi og það er ótrúlega skemmtilegt.“

Yfir sumartímann reynir Dagný að vera eins mikið úti og hún mögulega kemst upp með. „Ég reyni að fara alla daga en ekki alltaf í hreyfingu, stundum bara í hæglæti. Best finnst mér að hreyfa mig í náttúrunni og taka svo nestispásu, rífa mig úr skónum og koma mér í læk, sjó, mold með tærnar, leggjast á milli þúfna setja lófana í lyngið og horfa upp í heiðbláum himininn, finna lyktina af öllu sem er og njóta samveru við fugla, drekka úr uppsprettunni og valsa um frjáls,“ nefnir Dagný. En hverju myndi hún ráðleggja öðrum varðandi útivist og hreyfingu? „Ég gæti aldrei sett verðmæti þess í orð í stuttu mál en ég segi „allir út að leika.“ Hreyfing er alltaf góð hvort sem hún er innandyra eða utan, það sem náttúran þó hjálpar okkur ómeðvitað með er róun taugakerfisins. Ég er afar lítið í því að láta aðra gera eitthvað sem þeir vilja ekki, hvatinn til næringar þarf að koma innan frá en að sjálfsögðu er mitt mottó að vera góð fyrirmynd og hvetjandi fyrir aðra á almennri heilrænni heilsu sem er mín mesta ástríða. Finndu hreyfingu sem þér finnst skemmtileg, það skiptir mestu máli,“ nefnir Dagný.

Að lokum nefnir Dagný að henni finnist gríðarlega mikilvægt fyrir Borgarbyggð sem og önnur sveitarfélög að hafa útivistarsvæði í nálægð. „Það skilar sér margfalt til baka og erum við í Borgarbyggð heppin því við höfum mörg skemmtileg svæði. En einnig myndi ég vilja sjá heildræna heilsa fá meira vægi hjá sveitarfélögum í dag þar sem að heilsuleysi íbúa sveitarfélaga er orðinn ansi stór útgjaldaliður og væri hægt að vinna með það á svo skemmtilegan hátt. Einnig væri frábært ef það væri betra aðgengi að einhvers konar gagnagrunni eða upplýsingabanka um það sem í boði er í sveitarfélaginu til heilsueflingar. Það er fullt af sniðugu, skemmtilegu og allskonar í gangi í Borgarbyggð sem íbúar vita jafnvel ekki af. Saman getum við meira,“ segir Dagný að lokum.

<figure class="wp-block-image size-full is-style-default"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2025/05/Hreyfing-og-utivera-i-sumar_4.-Emil-Einarsson.jpg" alt="" class="wp-image-90804" /><figcaption>Emil Einarsson á skíðum í Grundarfirði.</figcaption></figure>

Næ að hvílast og kúpla mig frá amstri hversdagsins

Emil Einarsson býr í Stykkishólmi og hefur útivera verið hluti af lífi hans fra því að hann var barn. „Ég hef alltaf haft gaman af því að vera úti í náttúrunni – og í rauninni bara að vera úti. Frá því ég var unglingur hef ég haft mikinn áhuga á veiði og það var líklega í kringum veiðiferðir sem áhuginn á útivist tók að vaxa. Í dag er útivera stór hluti af lífi mínu og ein af ástæðunum fyrir því að ég bý í Stykkishólmi. Ég fer reglulega í fjallgöngur, veiði í vötnunum hér á Snæfellsnesi, stunda skotveiði, fer út á Breiðafjörð á kajak, renni mér á skíðum í Grundarfirði og þar að auki hleyp ég úti allt árið um kring, eftir því sem veður leyfir. Á sumrin fer ég reglulega með börnin mín út í náttúruna, þar sem við eltum læki og dýfum tásunum í, eða hoppum jafnvel út í ef við getum,“ nefnir Emil.

Ein af uppáhalds gönguleiðum Emils í nágrenni Stykkishólms er upp á Horn. „Það er frábær leið sem ég geng reglulega en þar er hægt að ganga í gegnum Skonsudal, upp á Hornið og enda í köldu baði í vatninu á leiðinni heim,“ nefnir Emil en bætir við: „Útivera er í dag stór hluti af lífi mínu og hefur meira gildi fyrir mig eftir því sem árin líða. Þegar ég er úti líður mér best og ég finn fyrir djúpstæðum áhrifum á líðan mína. Ég næ að hvílast og kúpla mig frá amstri hversdagsins. Þegar ég gleymi mér í því sem ég er að gera úti þá stundina, þá líður mér best. Að vera úti og finna fyrir náttúrunni, fuglasöng, hljóði í hafi, vindgnauði eða bara þögninni, gefur mér eitthvað sem ég finn ekki annars staðar,“ segir Emil.

En hvað gerir útivist og hreyfing fyrir Emil? „Að einhverju leyti er það einveran úti og snertingin við náttúruna sem ég sækist mest eftir. Ég minni mig reglulega á hvað ég er lánssamur að búa á stað þar sem náttúran er mér svo nærri og ég get notið þeirra gæða sem hún hefur upp á að bjóða. Mér líkar vel við að finna aðeins fyrir veðrinu. Þvert á það sem mörgum öðrum finnst, líkar mér vel við íslenskt veðurfar. Mér finnst gott að finna ferskt loft í lungunum og vind á andlitinu. Mér líður sjaldan betur en þegar ég hef eytt heilum degi á fjöllum og er smá veðurbarinn og þreyttur í líkamanum,“ segir Emil.

Emil segir að við séum lánssöm hér á Íslandi að hafa tækifæri til að vera ein í óspilltri náttúru. „Við þurfum ekki einu sinni að hafa mikið fyrir því. Það er ákveðið frelsi sem fylgir því að vera einn úti í náttúrunni. Hér á Snæfellsnesi er stutt í að geta verið einn úti. Í flóknum og hröðum heimi býður náttúran upp á andrými og jafnvægi. Að staldra við, anda djúpt og leyfa sér að vera hluti af umhverfinu er ómetanlegt,“ nefnir Emil en hvernig myndi hann miðla um gæði útivistar og hreyfingar til annarra? „Fyrir mig er það afar mikilvægt að komast út í náttúruna eða bara vera úti yfirhöfuð. Það heldur mér bókstaflega gangandi. Á sumrin fer ég þar að auki út að hlaupa tvisvar til þrisvar í viku. Þess á milli eyði ég miklum tíma í að vera einfaldlega úti; í sundi, garðinum, að ganga um bæinn eða annað slíkt. Sem stendur eru það sennilega hlaupin sem ég stunda hvað reglulegast. Hlaupin hafa, mér að óvörum, orðið mér mjög mikilvæg. Ég verð ómögulegur ef ég kemst ekki út að hlaupa. Útihlaup, sérstaklega í náttúrulegu umhverfi, hafa stundum nánast róandi áhrif. Þau hjálpa mér að takast á við daginn, vinna úr erfiðum tilfinningum og koma mér í jafnvægi. Ég nota hlaupin bæði til að líða betur og sem leið til að huga að heilbrigði mínu. Og stundum, þegar allt smellur saman; skrefin, andardrátturinn, landslagið, þolið og veðrið, upplifi ég gleði og frelsi,“ segir hann.

Að lokum segir Emil það mikilvægt að sveitarfélög styðji við útivist íbúa. „Að hlúa vel að opnum svæðum og almenningssvæðum. Þar vil ég sérstaklega nefna mikilvægi þess að leggja vandaða göngustíga sem henta til göngu, hlaupa og hjólreiða,“ segir Emil að lokum.

Fréttaveita Vesturlands

Hreyfing og útivera í sumar