Í tilkynningu frá Samtökum fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS) kemur fram að þau telja rétt að tilkynna sérstaklega að þau munu ekki veita umsögn í dag, innan tilskilins frests, um frumvarp atvinnuvegaráðherra um stórfellda hækkun á veiðigjaldi. Ástæðurnar eru eftirfarandi:

„Í fyrsta lagi er óforsvaranlegt að veita vikufrest til umsagnar um svo veigamikið og afdrifaríkt mál sem breytingar á veiðigjaldi eru og hefur ófyrirséð áhrif langt út fyrir raðir sjávarútvegs. Samtökin óskuðu eftir sanngjarnri og hóflegri framlengingu á fresti til og með 11. apríl en fengu synjun frá atvinnuvegaráðuneyti.

Í öðru lagi torveldar það hagaðilum verkið, að ráðuneytið hefur kosið að svara ekki ítrekaðri beiðni samtakanna um aðgang að undirliggjandi grunngögnum og útreikningum sem frumvarpið byggist á. SFS hafa þegar orðið áskynja um villur í tölum ráðuneytisins, en samtökunum er gert ómögulegt er að leita uppruna hlutaðeigandi villna og leiðrétta þær þegar gögn eða útreikningar ráðuneytisins eru ekki fyrir hendi. Af athafnaleysi ráðuneytisins verður ekki annað ráðið en að það kjósi að hafna faglegri úrvinnslu talna, gagnsæi og upplýstri umræðu.

Í þriðja lagi hefur ráðuneytið í engu reynt að leggja mat á möguleg áhrif frumvarpsins, verði það að lögum. Hagaðilar eru því tilneyddir til að vinna þá nauðsynlegu vinnu fyrir stjórnvöld. Þá eru tillögur frumvarpsins, sem sækja stuðning í norskan veruleika, þess eðlis að skilja þarf fiskveiðistjórnunarkerfi Norðmanna til hlítar, virkni uppboðsmarkaða, tilhögun veiða í einstökum stofnum og verðmyndun innan virðiskeðju sjávarútvegs þar í landi. Það verkefni verður ekki hrist fram úr erminni á einni viku.

Í fjórða lagi skal á það bent að fyrirætlanir um tengingu við afurðir í öðru landi sem skattandlag hafa aldrei komið fram áður. Hér er því um að ræða umbyltingu á andlagi skattheimtu með veiðigjaldi. Allt vel þenkjandi og sanngjarnt fólk hlýtur að skilja að slík grundvallarbreyting þarfnast yfirlegu og ítarlegrar skoðunar.

Í fimmta lagi felst í reynd í kynntu fyrirkomulagi að skattskylda mun hvíla á sjávarútvegsfyrirtækjum á Íslandi vegna verðmæta sem þau hafa engan ráðstöfunarrétt yfir, það er afurðum á markaði í Noregi. Slíkt stenst að mati SFS ekki viðtekin viðhorf við álagningu skatta með hliðsjón af þeim kröfum sem leiða af ákvæðum stjórnarskrár. Fyrirliggjandi frumvarp skortir alla efnislega umfjöllun og greiningu á þessu álitaefni. Það kemur því, eins og á við um flest annað, í hlut SFS að greiða úr því fyrir ráðuneytið. Það krefst tíma.

Að öllu þessu virtu stefna SFS að því að birta og láta ráðuneytinu í té umsögn að viku liðinni, jafnvel fyrr. Við vinnu umsagnar munu SFS, nú sem fyrr, vanda til verka þannig að málefnaleg skoðun geti farið fram á frumvarpsdrögum og að hver þau lög, sem síðar kunna að verða samþykkt, byggist á réttum, aðgengilegum gögnum og vel ígrunduðum forsendum. Það er hin eina rétta leið þegar svo miklir samfélagslegir hagsmunir eru í húfi. Það er miður að ráðherra kýs að fara aðra og óvandaðri leið að sínum markmiðum og óljóst er í reynd á þessum tímapunkti hver þau markmið eru.“

SFS tilkynna að þau veiti ekki umsögn um frumvarp um veiðigjöld innan frests