medium

thumbnail

small

custom-size

Á bíl fyrir Snæfellsjökul fyrir tæpum 80 árum

large

1536x1536

2048x2048

Kennarar á Akranesi fjölmenntu á bæjarstjórnarfund

Blúsveisla framundan í Borgarnesi

Ráðinn fjármálastjóri Eðalfangs

Fengu heiðursviðurkenningu á aðalfundi KFÍA

Áhugi fyrir að setja upp líkamsrækt á Jaðarsbökkum

core/paragraph

Innan veggja Landbúnaðarsafns Íslands á Hvanneyri er verkefni í gangi sem felst í að gera sögu laxveiða í Borgarfirði góð skil. Áætlað er að sýningin verðir opnuð um svipað leyti og laxveiðiárnar verða opnaðar í sumar. Styrkir til verkefnisins hafa m.a. borist frá Safnasjóði, Uppbyggingarsjóði Vesturlands auk styrkja frá veiðifélögum Gljúfurár, Hvítár og Norðurár. Þessi stuðningur gerir það að verkum að framkvæmdir við uppsetningu sýningarinnar fara að hefjast. Búið er að safna ýmsum sögum, myndum og munum sem tengjast laxveiði í héraðinu. Skessuhorn heyrði í Önnu Heiðu Baldursdóttur en hún er verkefnastjóri við undirbúning sýningarinnar.

Viðtöl við reynslubolta

Verkefnið hófst árið 2022 þegar Landbúnaðarsafnið fékk öndvegisstyrk frá Safnaráði Íslands en Uppbyggingarsjóður Vesturlands hefur einnig styrkt ákveðna þætti þess. „Eins og til dæmis söfnun munnlegra heimilda, veiðisögukvöld og sýningargerðina sjálfa. Gaman er að segja frá því að þetta er fyrsta alhliða rannsóknarverkefni á þessu viðfangsefni ásamt því að vera stærsta formlega rannsóknarverkefnið innan safnsins. En taka skal fram að Bjarni Guðmundsson hefur unnið ötullega í gegnum árin að rannsóknum á sögu landbúnaðar í bæði starfi sínu og frítíma eins og sést á öflugri útgáfu hans,“ segir Anna Heiða og bætir við: „Ég hef sinnt rannsóknum á viðfangsefninu, haft yfirumsjón með samstarfi við aðra, tekið viðtöl við reynslubolta sem hafa komið að laxveiðum í héraðinu á mismunandi hátt og annað sem hefur fallið til í metnaðarfullu verkefni sem leitast við að gera sögu laxveiða og menningu þess í héraðinu góð skil á fjölbreyttan hátt,“ segir Anna.

core/image

<figure class="wp-block-image size-full is-style-default"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2025/02/Syning-opnar-um-sogu-laxveida-i-Borgarfirdi_2.jpg" alt="" class="wp-image-88371"/><figcaption>Fyrstu hugmyndir af rými fyrir náttúrufræðihluta safnsins.</figcaption></figure>

Verkefnið hefur meðal annars falist í að safna heimildum um þróun og sögu veiðanna, viðtöl tekin við menn sem starfað hafa lengi í kringum laxveiði og félagsstörf ásamt því að leitað hefur verið eftir munum. „Við erum enn að óska eftir munum fyrir sýninguna, munum sem tengjast laxveiði í Borgarfirði og þeir þurfa ekki endilega að vera frá árinu 1920 heldur geta þeir verið frá síðustu aldamótum til dæmis. Við erum einnig að safna að okkur ljósmyndum og erum að vinna að útgáfu,“ segir Anna.

Búferlaflutningar innan safnsins

Nú í vor stendur til að flytja vélar úr kjallara Halldórsfjóss upp í norðurenda hlöðunnar en hún hefur nú verið hellulögð og getur þannig tekið á móti þeim vélum. „Það eru dýrmætir sjálfboðaliðar úr Fergusonfélaginu sem ætla að aðstoða okkur við flutninga en síðar taka við framkvæmdir í kjallararýminu undir nýju sýninguna. Við stefnum á að opna sýninguna í vor eða byrjun sumars á sama tíma og laxveiðiárnar eru opnaðar á hverju ári,“ segir Anna Heiða. „Við erum með okkur í liði hana Söru Hjördísi Blöndal, leikmynda- og búningahönnuð, sem meðal annars hannaði nýja grunnsýningu Byggðasafnsins í Görðum en Sara er sýningahönnuður yfir þessu verkefni og vinnur nú að þessu ásamt mér,“ segir Anna Heiða.

<figure class="wp-block-image size-large is-style-default"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2025/02/Syning-opnar-um-sogu-laxveida-i-Borgarfirdi_3-1200x675.jpg" alt="" class="wp-image-88372"/><figcaption>Nokkrir af þeim munum sem verða til sýnis.</figcaption></figure>

Þekking á heimahögum

Anna Heiða segir að mikilvægt sé að varðveita og miðla þessari sögu enda var og er laxveiði drjúgstór þáttur í tekjum bænda og landeigenda í héraðinu. „Framtíðarsýn verkefnisins er að varðveita og miðla sögu laxveiða áfram sem gríðarlega mikilvægum hluta af landbúnaði og landnýtingu Íslands. Skapa menningarleg verðmæti á svæðinu og vekja athygli á merkilegum hluta sögunnar og þróun byggðarinnar. Það væri einnig gaman að fá skólana í Borgarbyggð til að koma og vera með í safnfræðslu sem myndi snúast um til dæmis náttúrufræði, sögu og átthagafræði. En þetta er allt enn á hugmyndastigi og ekki langt komið en það væri hægt að sjá fyrir sér fræðslu sem virkjar nemendur til að líta til fjölbreytni í landnýtingu og þekkingar á heimahögum sínum,“ nefnir Anna Heiða. „Síðustu vikur hefur safnið óskað eftir munum, ljósmyndum og öðru sem tengist laxveiði og fengið góð viðbrögð en betur má ef duga skal og vantar enn meira. Ef fólk lumar á einhverju slíku, þá er ávallt hægt að hringja í okkur eða senda okkur skilaboð,“ segir Anna Heiða að lokum.

Við þetta má bæta að síðastliðinn föstudag var úthlutað úr Safnasjóði og hlaut Landbúnaðarsafnið nokkra styrki. Hluti þeirra er vegna uppsetningar á þessari sýningu um Sögu laxveiða í Borgarfirði, sem verður opnuð á vordögum, og viðburðahalds í tengslum við sýninguna.

<figure class="wp-block-image size-large is-style-default"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2025/02/Syning-opnar-um-sogu-laxveida-i-Borgarfirdi_4-1200x1600.jpg" alt="" class="wp-image-88373"/><figcaption>Fyrsta gerð laxateljara sem var í Norðurá.</figcaption></figure>

Fréttaveita Vesturlands

Sýning opnuð í vor um sögu laxveiða í Borgarfirði