medium

large

thumbnail

1536x1536

2048x2048

small

custom-size

Sjálfstæðisflokkurinn stærstur í NV-kjördæmi

Útskriftarnemar í FVA fóru á flakk

Hitamet í febrúar frá upphafi mælinga

Veður versnar í kvöld og enn meira á morgun

Kynntu verkefnaskrá þings sem kemur saman í dag

Fjöldi sláturfjár ekki verið minni síðan 1954

core/paragraph

Á ráðstefnu sem Samtök um söguferðaþjónustu héldu í samstarfi við Íslandsstofu síðastliðinn föstudag voru fjölmörg áhugaverð erindi flutt. Meðal frummælenda var Sigurður Jökull Ólafsson, formaður Cruise Iceland og markaðsstjóri Faxaflóahafna. Í erindi sínu reifaði Sigurður Jökull efnahagslegt mikilvægi skemmtiferðaskipa sem voru áætlaðir 37,2 milljarðar á árinu 2023 í skýrslu Reykjavik Economics. Ferðamenn skemmtiferðaskipa eru sérstaklega mikilvægir viðskiptavinir safna en líka fjölda annarra fyrirtækja. Í spurningakönnun til farþega sem Sigurður Jökull vitnaði til kom fram að 50% farþega fór í rútuferðir út fyrir bæ, um 30% keyptu sér mat úr héraði, tæp 20% fóru á söfn og 20% í baðlón eða heilsulind. Þá er ótalin önnur afþreying eins og útsýnisflug, göngur með leiðsögn, bílaleiga, reiðtúrar, kajak ferðir eða flúðasiglingar, hvalaskoðun, köfun, hjólreiðatúrar eða sund. „Ljóst má vera að ferðamaðurinn getur ekki gert allt alls staðar en virkni þeirra er hins vegar mjög mikil miðað við niðurstöður könnunarinnar,“ sagði Sigurður Jökull.

Dæmi um að skipafarþegar séu forsenda rekstrar

Í erindinu kom fram að tæp 20% farþega skemmtiferðaskipa fara á söfn. „Tölurnar frá söfnunum eru sérlega áhugaverðar í sjö dæmum sem tekin voru. Síldarminjasafn Íslands á Siglufirði fékk 3600 skipafarþega sem voru 12% gesta á síðasta ár en hins vegar 26% heildartekna af gestamóttöku. Þjóðminjasafn Íslands fékk á bilinu 5-7000 skipafarþega sem voru 6-7% gesta á síðasta ári og skiluðu þeir um 7-9 milljónum í tekjur. Hvalasafnið á Húsavík fékk 4900 skipafarþega á síðasta ári sem voru 11-12% gesta árið 2024 og skiluðu tekjum upp á 13,6 milljónir. Árbæjarsafn fékk 10.801 skipafarþega sem voru 24% gesta safnsins árið 2024. Tækniminjasafnið á Seyðisfirði fékk 1240 skipafarþega sem var 68% af heildargestum 2024 og 56% af heildartekjunum. Minjasafn Austurlands á Egilsstöðum fékk 143 skipafarþega sem voru 3,9% gesta á síðasta ári. Heillsheiðarvirkjun fékk 19.262 skipafarþega sem voru 26% gesta ársins 2024 og skiluðu þeir 28,9 milljónum króna.“

Landsbyggðinni mikilvæg

Sigurður Jökull segir að þarna sé aðeins stiklað á stóru og sé ljóst að skipafarþegarnir skipta söfnin gríðarlega miklu máli. „Söfn úr alfaraleið hringvegarins hafa enn fremur mjög ríka hagsmuni af skipafarþegum sem er sönnun þess að stjórnvöld verða að horfa á skemmtiferðaskipin sem farþegaflutninga eins og gert er í nágrannalöndunum. Án skipanna eiga áfangastaðir eins og Vestmannaeyjar, Grímsey, Djúpivogur, Borgarfjörður Eystri, Patreksfjörður og fleiri staðir utan hringvegarins litla möguleika á þjónustu við flugfarþega sem nánast undantekningarlaust fljúga inn á suðvesturhorn landsins. Í stuttu máli eru tekjur safnanna áætlaðar tæplega 200 milljónir – en gögnin eru ekki tæmandi,“ sagði hann.

Mýta að átroðningur stafi af skipafarþegum

Sigurður Jökull tók líka dæmi af þeirri mýtu að ferðamenn af skemmtiferðaskipum valdi átroðningi á áfangastöðum. „Besta dæmið er Þingvellir sem einn vinsælasti ferðamannastaður landsins. Á einum stærsta skipadegi Faxaflóahafna síðasta sumar komu 7.160 skipafarþegar til Reykjavíkur, þann 22. júlí. Af skipunum fóru 1.778 farþegar í ferð á Þingvöll sem dreifðist í fimm lotur yfir daginn frá kl. 08:45 til kl. 16:45 þar sem aldrei voru fleiri farþegar en 350 manns í einu frá skipunum á Þingvöllum. Ferðamenn af skemmtiferðaskipum eru 12-15% ferðamanna á Íslandi. Þeir koma í ferðum sem eru skipulagðar með 2-3 ára fyrirvara, búið að greiða fyrir rútuferðina, veitingastað á leiðinni og mögulega afþreyingu eins og safn eða annað. Hinum 85% ferðamannanna er hins vegar ekki stýrt með sama hætti. Ljóst er að álag af sjö rútum í hverri lotu yfir daginn er lítið í samanburði við hin 85% ferðamannanna sem koma með einkabílum, rútum eða Superjeep og þurfa að nota hringveginn til að komast um landið.“

Fréttaveita Vesturlands

Farþegar skemmtiferðaskipa hafa víða verulega þýðingu fyrir atvinnulífið