medium

thumbnail

small

custom-size

Snæfell styrkir sitt lið

large

1536x1536

Flóð í öllum ám og gul viðvörun í gildi

Adda Sigríður færir sig til Akureyrar

2048x2048

Ferðafólk hætt komið í flóði nærri Kattarhrygg

Brúin yfir Ferjukotssíkin hrundi í morgun

Ásþungi færður niður í tíu tonn á nokkrum vegum á Snæfellsnesi

core/paragraph

Í mánaðarskýrslu Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar (HMS), sem birt var í desember síðastliðnum, var meðal annars fjallað um tómar íbúðir í landinu, þ.e. íbúðarhúsnæði sem ekki er búið í. Í skýrslunni segir m.a: „Tómar íbúðir á Íslandi eru fleiri en 10.000 talsins árið 2024, sem jafngildir um 6,5% allra fullbúinna íbúða. Þetta eru niðurstöður varfærins mats HMS, sem byggir á upplýsingum úr fasteignaskrá, ásamt lögheimilisskráningum frá Þjóðskrá og upplýsingum um virka leigusamninga í Leiguskrá. Niðurstöður úr skýrslu þessari hafa mikið verið til umræðu í fjölmiðlum, en vísbendingar eru um að þær séu rangar, að minnsta kosti er snertir sveitarfélagið Dalabyggð þar sem því er haldið fram að séu 118 tómar íbúðir, en raunin er að slík er ein!

Samkvæmt mati HMS eru flestar íbúðir tómar í Reykjavíkurborg, en þar eru þær rétt yfir 2.500 talsins. „Þar á eftir eru tæplega 850 tómar íbúðir í Akureyrarbæ, rúmlega 400 í Kópavogsbæ, og rúmlega 300 í Skagafirði, Borgarbyggð, Sveitarfélaginu Árborg, Garðabæ og Múlaþingi.“ Þá birtir HMS teikningu af landinu eftir sveitarfélögum þar sem búið er að litamerkja sveitarfélög eftir hlutfalli tómra íbúða í þeim. Þar kemur Dalabyggð afar illa út og því haldið fram að yfir 40% íbúðarhúsnæðis í Dalabyggð standi autt. Hins vegar ef einungis er litið til sveitarfélaga sem hafa yfir 1.500 íbúðir er hlutfallið hæst í Skagafirði, Borgarbyggð, Ísafjarðarbæ, og Múlaþingi, en þar metur HMS að um 15-19% íbúða séu tómar.

core/image

<figure class="wp-block-image size-large is-resized is-style-default"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2025/01/Atelja-vinnubrogd-HMS-i-framsetningu-upplysinga-um-tomar-ibudir_2-1200x811.jpg" alt="" class="wp-image-86859" width="840" height="567"/><figcaption>Meðfylgjandi mynd birti HMS með umfjöllun sinni í desember.</figcaption></figure>

Beinlínis rangt!

Björn Bjarki Þorsteinsson sveitarstjóri Dalabyggðar hefur sent HMS formlega kvörtun um framsetningu rangra upplýsinga hvað Dalabyggð snertir. Í samtali við Skessuhorn segir hann alrangt að hlutfall tómra íbúða í sveitarfélaginu sé yfir 40% alls íbúðarhúsnæðis. Þá segir hann að töluleg framsetning sem byggi á röngum gögnum sé auk þess sérlega bagaleg á sama tíma og sveitarfélagið leiti stuðnings fjárfesta einmitt til að fjölga íbúðum og atvinnuhúsnæði í sveitarfélaginu. „Eitt er að standa með meintar 118 auðar íbúðir í Dalabyggð, eins og skýrsla HMS segir, og annað er á sama tíma að vera í samtölum við fjárfesta um uppbyggingu í Dölum, hvort sem um uppbyggingu íbúða er að ræða eða atvinnuhúsnæðis. Dæmi um „meinta tóma íbúð“ í Dalabyggð er leitarmannakofi á Ljárskógarfjalli sem fyrir utan að vera leitarmannakofi þá er hann í vægast sagt slæmu ástandi. Eins eru þarna hús skráð á eyðibýlum, hús og íbúðir á jörðum sem eru notuð sem frístundahús og áfram mætti telja.“ Bjarki segir að starfsfólk sveitarfélagsins hafi af þessu tilefni tekið saman upplýsingar um íbúðarhúsnæði í Dalabyggð og þar komi fram að einungis eitt íbúðarhúsnæði standi tómt, ekki 118 eins og fram kemur í mánaðarskýrslu HMS. Í meðfylgjandi töflu er samantekt yfir „meintar tómar íbúðir“ eftir yfirferð starfsmanna skrifstofu Dalabyggðar á gögnum frá HMS. Þeim staðföngum sem um ræðir var skipt upp í sjö flokka til að auðvelda yfirsýn:

Ber sannleikann ofurliði

„Það er afar bagalegt þegar þrýstingur á útgáfu talna sem þessara ber raunstöðu og þar með sannleikann algerlega ofurliði,“ segir Björn Bjarki. „Til þessa hef ég haft góða tilfinningu fyrir öllu því fróðlega og gagnlega talnasafni sem HMS hefur staðið fyrir að gefa út og safna en eftir þetta fer maður að efast um hve djúpt er kafað en vonandi er hér um að ræða einstakt og einangrað tilvik,“ segir Björn Bjarki í samtali við Skessuhorn.

Fréttaveita Vesturlands

Átelja vinnubrögð HMS við framsetningu upplýsinga um tómar íbúðir