Rætt við Bjarka Reynisson torfærukappa um ferilinn, Dýrið og búskapinn

Djúpt inn í Staðarhólsdal í Dölum er bærinn Kjarlaksvellir. Þar býr Bjarki Reynisson, einn reynslumesti torfærukappi Íslands, með konu sinni Þórunni Elvu Þórðardóttur. Kjarlaksvellir er fallegt bæjarstæði, umlukið hlíðum og fjöllum ásamt grösugum túnum. Blaðamaður kíkti í kaffi og ræddi við Bjarka.

Náði strax fullgóðum árangri

Bjarki hefur frá árinu 2001 keppt í torfæruakstri. „Ég hef alltaf verið jeppakall og segir konan að ég sé mótoróður, að ég þurfi að eiga sem flesta mótora en ég skal ekki segja um það,“ segir Bjarki þegar Þórunn Elva kemur inn í eldhús og býður okkur kaffi. Blaðamaður afþakkar enda er klukkan orðinn hádegi. Bjarki nefnir að hann hafi byrjað að keppa í götubílaflokki á bíl sem hann leigði. „Ég leigi bíl fyrst og næ í þeirri keppni kannski fullgóðum árangri til þess að hætta, þannig að leigan var aldrei borguð en bíllinn keyptur í staðinn. Þannig byrjaði þetta,“ segir Bjarki og brosir. Keppt er í tveimur flokkum í torfæruakstri; sérútbúnir götubílar og í sérútbúnum flokki. „Ég er þannig lagað nánast hættur þessu eða þannig. Tek eina keppni á ári eða eitthvað svoleiðis,“ nefnir Bjarki.

Fylgdist með keppni út í fjárhúsi

Á sínum yngir árum man blaðamaður eftir því að vera límdur við skjáinn þegar Árni Kópsson, á Kóka Kóla bílnum sínum, þusti um brekkur og skurði, sem leiddi að því að flestir bekkjarfélagar smíðuðu Kóka Kóla bifreið í smíðakennslu hjá Guðjóni Karlssyni í Grunnskóla Borgarness. „Þetta var mikið sýnt og mikill áhugi á þessari íþrótt hér áður fyrr, það var ekkert internet að þvælast fyrir okkur. Annað hvort mættir þú í brekkurnar eða horfðir á þátt á laugardögum minnir mig. Það var prufað að hafa beinar útsendingar á keppnum fyrir þó nokkrum árum síðan en það er takmarkað internet niður í þessum grifjum, þar sem bílarnir eru að keyra. En jú jú, það er rosa gott núna að hafa internetið, sérstaklega þegar Hellu keppninn er því þá er ég í sauðburði, með tölvuna við hliðina á mér, að fylgjast með,“ nefnir Bjarki og hlær. Þórunn kona hans kemur með símann sinn og sýnir mynd af Bjarka inni í fjárhúsi, með fartölvuna á garðanum og hann að taka á móti lambi.

Fer frekar í keppni heldur en á ættarmót

Bjarki keppti frá 2001 til 2015 án þess að sleppa úr einu ári. Hann reyndar sleppti að keppa á einu Covid ári. „Þetta líka snýst um félagsskapinn. Ég fer miklu frekar í keppni heldur en á ættarmót en ég held mikið upp á félagsskapinn. Stór hluti að vera í þessu sporti, er þessi félagsskapur og þessi hópur sem myndast í kring um sportið. Til dæmis í fyrsti keppninni minni var goðsögnin Gísli G. að keppa og ég þekkti hann ekki neitt. En hann kemur bara til mín og segir að ef eitthvað bili hjá mér, þá geti hann örugglega hjálpað til. Þetta er ekki bara þeir sem maður er að keppa við, heldur eru þetta góðir félagar sem ég hef umgengist svo lengi. Maður vill vera til staðar fyrir félaga sína og einnig þá nýju sem eru að koma inn í sportið,“ segir Bjarki en hefur hann orðið var við mikla endurnýjun í sportinu. „Nei, nei það eru flestir sem tolla þarna í nokkur ár sko, þangað til bæði peningurinn og konan er farinn,“ segir Bjarki og hlær hátt, en bætir við. „Ætli það sé ekki einn sem er núna þátttakandi, sem er búin að taka fleiri keppnir en ég en hann er kallaður Danni Rauði eða Danni Thunder en hann byrjaði rétt á undan mér,“ segir Bjarki.

Dýrið

Bjarki hefur lengst af sínum ferli keppt á bíl sem fékk nafnið Dýrið. „Ég sem sagt kaupi þarna bíl árið 2001 og er að keppa á honum en árið 2007 byrjuðum við að smíða nýjan bíl. Ég vann við vegagerðina á Þrökuldum á þessum tíma og ég nefndi við bróður minn og félaga að við ættum að smíða bíl á næstu tveimur vetrum en þeir vildu bara klára hann á einum vetri,“ nefnir Bjarki og heldur svo áfram. „Og það var byrjað um jólin 2007. Þeir komu vestur allar helgar yfir veturinn en fyrsta keppni var á Akureyri um vorið 2008. Seinustu vinnuhelgina fyrir keppnina stóð bíllinn bara á búkkum og við prófuðum að setja í gang. Við fundum að skiptingin virkaði og ég var þá skilinn eftir til að klára. Bíllinn var ekki prufaður í neinum brekkum eða neitt hérna heima við. Dýrinu var komið fyrir upp á bíl, keyrt norður til Akureyrar og settar á hann síðustu hlífarnar fyrir keppni. Ég man að það var slydda, leiðindaveður en síðan var bara kallað á mig að fara í braut og brunað af stað. Við unnum þá keppni en bíllinn hafði aldrei farið á neina braut og endaði ég sem Íslandsmeistari það ár,“ segir Bjarki og brosir. Það skal tekið fram að Dýrið er með 850 hestafla mótor ásamt nítró innspýtingu sem gefur auka 250 hestöfl. 1200 klukkustundir fóru í að smíða Dýrið.

Allt í einu Norðurlandameistari

Bjarki hefur þrívegis orðið Íslandsmeistari í götubílaflokki en hann hefur farið í yfir 15 keppnisferðir erlendis. „Norðurlandaþjóðirnar hafa átt flotta bílstjóra inn á milli, þá sérstaklega frá Finnlandi. Við fórum tvisvar til Bandaríkjanna að keppa en oftast er það Noregur, Finnland eða Svíþjóð. Í Finnlandi fann ég í fyrsta skipti að við vorum eitthvað. Fólk var að taka eftir okkur, það var stór umgjörð um mótið en Finnar eru svo mikil bílaþjóð. Nánast allan daginn, vorum við að mæta bílum með keppnistæki í eftirdragi. Kannski fílar maður sig betur þarna vegna þess að ég er sko ekki ensku mælandi og Finnarnir tala aðallega sitt mál, þannig við vorum fæstir sem skildum þá,“ segir Bjarki og hlær.

Bjarki varð einu sinni Norðurlandameistari en veit ekki hvernig. „Til þess að vera meistari þá þurfa að vera þrjár keppnir, tvær hér á Íslandi og ein úti. Ég vann keppnirnar hér heima en svo fórum við ekki út um haustið. Síðan fæ ég bara í pósti rétt fyrir jól verðlaunapening, sem stendur á Norðurlandameistari,“ nefnir Bjarki og brosir.

*Torfærubíllinn Dýrið með alla sína verðlaunagripi á Akureyri 2023.*

Ég gat ekki verið hálfur maður

Torfærukeppni er ekki hættulaust sport en Bjarki lenti í meiðslum fyrir nokkrum árum. „Það var keppni á Egilsstöðum en mig minnir að við höfum verið fjórir keppendur sem meiddust í þeirri keppni. Ég var á tímabraut og það var skurður sem við áttum að stökkva yfir en það kom upp einhver bilun hjá mér, sem gerði það að verkum að nitróið kemur svo seint inn hjá mér, ég var komin of nálægt þegar nitróið kikkar inn og ég lendi bara á bakkanum hinu megin. Fæ þungt högg og fann strax að ég meiddi mig en ég dólaði áfram á brautinni og kláraði hana. Ekki löngu síðar fór mér að verða illt allsstaðar. Ég er með exem sem byrjaði að fara í liðina og þá fór allt að verða vont. Að reka hendina í eitthvað fór að verða vont og hafa síðastliðin þrjú ár verið helvíti leiðinleg,“ segir Bjarki og heldur áfram. „Ég fór síðasta haust til doktors og sagði honum að endilega laga mig, því ég gat ekki verið hálfur maður og ekki treyst líkama mínum eitt né neitt. Doktorinn lét mig fara að éta stera og það er bara búið að vera gaman síðan,“ segir Bjarki og hlær hátt. Bjarki segir að síðustu tvö ár hafi hann farið í keppnir á þrjóskunni einni saman. „Ég hef aðallega farið til að sýna mig og sjá aðra. Auk þess til að sýna Dýrið á brautinni en það hefur ekki verið löngun þannig lagað til að keppa. Ég auglýsti bílinn eftir keppnina á Akureyri nú í ágúst, sem ég vann, en það var enginn sem stökk til og keypti hann. Ég er reyndar feginn því,“ segir Bjarki en tekið skal fram að hann er ekki hættur keppni.

Sendir reikninga út á haustin

Torfærukeppnir eru ekki ódýrt sport. Dýrustu bílarnir í dag, að sögn Bjarka, eru á bilinu 25-30 milljónir króna virði. Auk þess hefur Bjarki ávallt haft annan bíl með sér, í formi varahluta. „Gallinn við mig er að ég næ í einhver styrktaraðila og sendi reikning á haustin. Síðan kannski gengur ekki vel hjá mér a næsta tímabili, að mér finnst ,og þá næsta ár á eftir, sendi ég þeim ekkert endilega reikning það haust. Sumir eru svo búnir að vera mörg ár, sem hafa kannski fengið einn reikning en það er nú mér að kenna. Kannski ekki það stórar upphæðir sem skipti það miklu máli,“ nefnir Bjarki. Keppnisbílar þátttakenda auk sendiferðabifreiða eru flest allir merktir í bak og fyrir í dag og segir Bjarki að ef sportið væri eitthvað stórt, þá væru ökumennirnir ekki að þurfa að biðja um styrk, heldur kæmu fyrirtækin frekar til ökumanna. „Keppnishaldarar eru ekki að fá þannig innkomu að við, keppendur, séum að fá eitthvað út úr þessu. Það er dýrt að halda keppni en við höfum verið að djöflast í þeim að reyna að gera betur við okkur keppendurnar og þá sjálfboðaliða sem erum á svæðinu. Við erum skemmtikraftar, þetta er ekkert annað. Við erum að borga keppnisgjald og það lendir á okkur ef við skemmum eitthvað. Ég hef oft tengt þetta við hljómsveitir. Ef tónleikahaldari biður hljómsveit að borga sig inn á sitt eigið ball. Þetta er nákvæmlega það sama,“ segir Bjarki og er ekki skemmt.

Byrjuðu með dýra og góða vöru

Bjarki og Þórunn hafa verið að selja beint frá býli síðastliðin átta ár en þau eru með um 540 kindur á bænum, en systir Bjarka, Hugrún Reynisdóttir og maðurinn hennar Guðmundur, búa einnig á jörðinni Kjarlaksvöllum. „Þegar við byrjuðum ætluðum við ekki að keppa við Bónus eða slíkt, heldur átti þetta að vera dýr en jafnframt góð vara. Nema síðan hækkar verðið á hverju ári og við hækkum minna verðið en aðrir og nú er þetta þannig að við erum að keppa við Bónus,“ segir Bjarki og brosir. Beint frá býli salan er undir nafninu Vallarfé og er þá slátrað í viðurkenndu sláturhúsi. Boðið er upp á kjöt í heilum skrokkum, sjö parta sögun og einnig fínsagað eftir óskum viðskiptavina. Fleiri verkefni eru hjá Bjarka. „Ég ætla að prófa einn vetur án þess að vera í snjómokstri. Ég er búinn að vera í því starfi í átta ár, kannski tek ég að mér afleysingu, hver veit. Núna tek ég að mér allt hitt sem ég hef ekki getað gert á veturna. Ég er með svo mikið magn af tækjum hér heima við sem ég næ aldrei að leika mér með auk þess sem mörgu þarf að sinna á bænum,“ segir Bjarki.

Tvílyft fjárhús

Við göngum úr skemmunni og inn í fjárhús. Að utan virðist þetta vera eins hefðbundið fjárhús og tíðkast víða um landið. Hefðbundnar krær þar sem sauðfé er til húsa og grindur þar á milli. Út úr fjárhúsinu er svo leið inn í hlöðuna en þar bregður blaðamanni í brún. „Ég held að þetta sé eina tvílyfta fjárhúsið sem þú hefur komið inn í,“ segir Bjarki og við göngum inn í neðra rýmið. „Við smíðuðum þetta fyrir nokkrum árum, vorum þá með tvílembdar á efri hæðinni, og tvílembda gemlinga og þrílembdar ær hér fyrir neðan. Við settum upp lyftu hér í endanum þar sem hægt er að bera fóður til þeirra á efri hæðinni en einnig ef eitthvað kemur þar upp. Síðan erum við með myndavélakerfi hér inni sem hjálpar mikið til í sauðburði, sérstaklega þegar það eru fáar eftir að bera en þá getum við fylgst mjög vel með þeim,“ segir Bjarki. Fjárhúsið var sett saman, eftir að það var flutt úr Ólafsdal. „Við keyptum það, tókum það niður og settum það upp. Það tók sinn tíma en við erum mjög ánægð með hvernig aðstaðan okkar er í dag,“ segir Bjarki að lokum.

hig

*Tvílyft fjárhús er að finna á Kjarlaksvöllum.*

Við erum ekkert annað en skemmtikraftar

Rætt við Bjarka Reynisson torfærukappa um ferilinn, Dýrið og búskapinn

Rætt við Bjarka Reynisson torfærukappa um ferilinn, Dýrið og búskapinn