Rætt við Ísabellu Unu Halldórsdóttur um sjúkraflutninga, ferðalög og starfið í björgunarsveit

Ísabella tekur á móti blaðamanni Skessuhorns á heimili sínu í Ólafsvík. Þar starfar hún sem stuðningsfulltrúi í grunnskólanum, auk þess að vera sjúkraflutningamaður. Starfsvettvangurinn er enginn tilviljun, frá því að hún var unglingur hefur hún gefið af sér við að aðstoða annað fólk og verið virk í stafi Björgunarsveitarinnar Lífsbjargar í Snæfellsbæ. Snemma beygist krókurinn og hún er ekki í vafa um að uppeldið spilar stóra rullu, enda sótti fjölskylda hennar í að fara út í vond veður.

„Ég er alin upp svona, pabbi er líka svona. Þegar það kom brjálað veður þá fórum við fjölskyldan á rúntinn að festa okkur. Förum og finnum stærsta skaflinn! Það er ennþá svona í dag. Í janúar og febrúar í fyrra kom svona rosaleg snjókoma hér og þá fórum við systkinin og mamma og pabbi spennt af stað að festa okkur. Það segir dálítið um það að maður eigi heima innan björgunarsveitarinnar,“ segir Ísabella, en þessum ferðum fylgdi oft að aðstoða aðra sem voru fastir.

Heimalningar

Ísabella er fædd og uppalin á Hellissandi og er Rifsari, fjölskyldan er frá Rifi. Fyrir henni er Hellissandur og Rif sama plássið og hún kallar sig Sandara.

„Ég var í Grunnskóla Snæfellsbæjar, en þar er 1.-4. bekk kennt úti á Sandi, en 5.-10. hér í Ólafsvík. Maður þarf því í raun að vera á báðum stöðum og svo stundaði maður íþróttir inni í Ólafsvík og sumt á Hellissandi. Svo þegar ég verð 16 ára þá færi ég mig inn í Grundarfjörð, fer í framhaldsskólann þar og kláraði stúdentinn.“

Leiðin lá suður til Reykjavíkur þar sem hún lauk BS-námi í líffræði. Reykjavík heillaði hana ekki, hún vildi komast heim enda er hún heimakær. „Við erum algjörir heimalningar,“ segir hún um sig og kærastann, Ólsarann Sindra Snæ Matthíasson.

„Ég fíla þetta litla samfélag. Þetta er svo lítið samfélag að allir þekkja alla. Að alast upp hérna sem krakki var náttúrulega geggjað. Ef mig vantaði að komast í Ólafsvík húkkaði ég mér bara far og bað fólk kannski að láta pabba vita að ég hefði farið inn í Ólafsvík. Það kippti sér enginn upp við það. Þú gerir þetta náttúrulega ekki í Reykjavík.“

Ung í ábyrgðarstöðu

Ísabella var 14 ára þegar hún fór í unglingadeild björgunarsveitarinnar og var þar til 16 ára aldurs. Hún gekk til liðs við björgunarsveitina 17 ára gömul og tók að sér umsjón unglingadeildarinnar, en Björgunarsveitin Lífsbjörg rekur mjög öfluga unglingadeild. Oftast er miðað við 18 ára aldur í björgunarsveitir, en þar sem umsjónarmenn unglingadeildarinnar hættu báðir tók Ísabella þetta að sér. 18 ára varð hún hins vegar gjaldkeri sveitarinnar, nokkuð sem ekki er algengt með svo ungt fólk.

„Ég hringdi í mömmu og lét hana vita að ég væri komin í stjórn björgunarsveitarinnar. Hún spurði hvaða stöðu ég gegndi og þegar hún heyrði að ég væri orðin gjaldkeri sagði hún: „Ísabella, þú hefur ekki einu sinni borgað einn einasta reikning á þínum heimabanka! Hvernig datt þér þetta í hug?“ Ég lærði samt rosalega mikið á þessu starfi, þurfti bara að hysja upp um mig buxurnar og læra. Fékk fyrirlestur frá bókaranum um hvað ég ætti að gera og af hverju, þannig að hún kenndi mér allt.

Ég varð 18 í janúar og var orðin gjaldkeri í maí. Ég er aftur orðinn gjaldkeri núna og mér fannst ég nú bara standa mig betur þá en núna. Ég hefði aldrei lært þetta allt ef ég hefði ekki gegnt þessu starfi 18 ára. Þau geta ekki kvartað, ég gerði sveitina allavega ekki gjaldþrota,“ segir Ísabella og hlær.

Auk þess að vera gjaldkeri fór Ísabella líka í aðgerðastjórn, sem hefur utanumhald og stýrir útköllum. Hún gegndi þeirri stöðu áfram þegar hún fór til náms í Reykjavík, skráði sig inn í aðgerðagrunninn, þar sem allt er skráð sem í útkalli gerist, og kallaði félaga sína upp í talstöðinni, fylgdist með og gaf leiðbeiningar.

*Ísabella stóð fyrir happdrætti til fjáröflunar fyrir nýtt björgunarskip í Rifi, en faðir hennar, Halldór Kristinsson, er formaður björgunarbátasjóðs.*

Að gefa af sér

Ekki þarf að hlusta lengi á frásögn Ísabellu til að skynja að hún hefur ríka ábyrgðartilfinningu gagnvart samfélaginu sem hún býr í. Verkefni Lífsbjargar eru víðfeðm, því á starfsvæði hennar er Breiðafjörðurinn með sinni skipaumferð, Snæfellsjökulsþjóðgarður, vinsælir ferðamannastaðir, fjallgarðar og fleira, auk þeirra útkalla sem alltaf þarf að sinna í heimabyggð, til dæmis óveðursútköll. En hvað var það sem dró Ísabellu inn í þetta?

„Fyrst var það bara áhugi á útiveru. Ég var 14 ára og var að æfa blak og eitthvað að reyna að finna mig í íþróttum, en þetta var svo öðruvísi íþrótt, öðruvísi félagslíf. Við fengum frábæra kennslu í unglingadeildinni og það vakti áhugann. Svo hefur maður bara haldið áfram. Um leið og þú hefur áhuga, þá ertu að leggja þitt af mörkum, og af hverju ekki að gera það? Það er þörf fyrir allt framlag.

Ég hef sjúklega gaman af því að hjálpa fólki, hef alltaf haft áhuga á viðbragðsaðilastarfi, slökkviliði og sjúkraflutningum og ekki síst björgunarsveitinni, sem sameinar útiveru og það að hjálpa einhverjum. Það dregur mig líka áfram. Í útköllum sér maður líka svo mikið þakklæti hjá fólki sem maður er að hjálpa, þó það sé ekki nema bara að losa bíl sem er fastur. Þá hugsar maður að maður sé að gera eitthvað rétt. Það er þetta sem drífur mig áfram. Maður heldur því áfram á meðan maður hefur áhuga.“

Enginn skortur er á áhuga hjá Ísabellu. Hún er, eins og áður segir, aftur orðinn gjaldkeri í björgunarsveitinni, sá um happdrætti sem farið var í til fjáröflunar fyrir nýtt björgunarskip, er í aðgerðastjórn og sinnir alls kyns útköllum.

„Ég ætla að leyfa mér að segja að ég sé nánast með púlsinn á öllu hjá björgunarsveitinni. Ég leyfi samt sjóútköllum alveg að eiga sig, ég verð svo rosalega sjóveik. Ég geri nú ekkert gagn í útköllunum. Ég verð bara svo sjóveik. Pabbi er formaður björgunarbátasjóðs og hann hringir einstaka sinnum í mig þegar strandveiðitímabilið er og það eru kannski búin að vera fjögur útköll í vikunni og það er erfitt að manna áhöfn. Þá læt ég mig hafa það.“

Smæð samfélagsins

Árið 2023 tók Ísabella grunnnám í sjúkraflutningum. Hún hafði velt því fyrir sér að gera það þegar hún var 18 ára, en fannst hún full ung til þess. Það er nefnilega meira en að segja það að sinna slíku starfi í litlum samfélögum, þar sem nálægðin er svo mikil.

„Ég ætlaði í sjúkraflutninginn 18 ára, en ég hætti við þar sem ég vissi að þegar ég færi að vinna við þetta hér, þá væri ég í 95% tilvika að flytja einhvern sem ég þekki. Ég var ekki alveg tilbúin í það 18 ára, en mjög margir fara í þetta þá. Ég var alveg tilbúin til að læra þetta, en ekki að vinna við það og mér finnst að maður verði að vinna við þetta til að viðhalda því sem maður lærir. Ég kýldi svo á þetta um leið og ég var búin að klára háskólann.

Fólk í stærri samfélögum eins og á höfuðborgarsvæðinu gerir sér ekkert grein fyrir því að hér þekkja allir alla. Við þekkjum alla inni í Grundarfirði og Stykkishólmi líka. Ég held að sumir geri sér ekki alveg grein fyrir hvað það þarf lítið að gerast svo samfélagið brotni. Við erum öll tengd á einhvern hátt hérna á Nesinu. Hvað þá þegar það kemur eitthvað alveg hræðilegt fyrir, samfélagið brotnar.“

*Útivistin heillar Ísabellu og starfið í björgunarsveitinni býður upp á mikla möguleika í þeim efnum.*

Tarantúlur í poka

Ísabella og Sindri eru nýbúin að koma sér fyrir í huggulegri íbúð í Ólafsvík. Sindri er að ljúka störfum í Reykjavík, en kemur alkominn um áramót. Þó þau skötuhjú vilji hvergi annars staðar búa, heilla ferðalög þau og í vor fóru þau í þriggja mánaða reisu um Asíu. Það var mikil upplifun.

Leiðin lá um níu lönd á 70 dögum og þau upplifðu allt frá þægilegum hótelherbergjum yfir í frumstæða kofa þar sem klósettið var gat í gólfið og sturtað var niður með rigningarvatni. Þau upplifðu þjóðhátíðargleði í Kambódíu og kynntust yndislegu fólki á leið sinni. Þau fengu líka að bragða á alls kyns góðgæti og ýmsu öðru.

„Við vorum búin að prófa alls kyns mat. Skeifukrabba og alls kona sjávarfang og það var búið að smakka könguló, tarantúlur og sporðdreka og ég veit ekki hvað. Svo fékk ég matareitrun af Subway-bát. Af öllu!“

Það er sitthvað könguló og Subway-bátur og Ísabella segir að það hafi eiginlega bara verið olíubragð af tarantúlunum. Þær þykja þó herramansmatur í Kambódíu.

„Leiðsögumaðurinn okkar keypti nokkra poka af tarantúlum fyrir mömmu sína. Þetta er bara eins og við myndum borða harðfisk, þú tímir því ekkert alla daga, en þér finnst þetta ógeðslega gott. Þar fara þau á tarantúluveiðar bara eins og við förum í róður hér.“

Þau Sindri nutu sín í ferðalaginu og eru harðákveðin í að ferðast meira, þetta sé bara byrjunin. Það komi þó ekki til greina að flytja út. „Nei, við viljum bara vera hér heima,“ segir Ísabella að lokum.

kóp

Hefur mjög gaman af því að hjálpa fólki