medium

large

thumbnail

1536x1536

small

custom-size

Aukinn forgangsakstur neyðarbíla algengasta orsök þess að göngunum er lokað

Nýr bátur væntanlegur til Hraðfrystihúss Hellissands

Grillhúsið með Bubba Tribute á laugardaginn

2048x2048

Skorað á stjórnvöld að flýta brýnum framkvæmdum við vegakerfið

Salmonella í pólskum Pekingöndum

Eldur Smári leiðir lista Lýðræðisflokksins í NV kjördæmi

core/paragraph

core/heading

<h2>Árni Sigmundsson fyrrum lögreglumaður og deildarstjóri í Lögregluskóla ríkisins</h2>

Fyrr í þessum mánuði lét Árni Sigmundsson af störfum hjá embætti Lögreglunnar á Vesturlandi og lauk þar með 37 ára störfum nær óslitið við löggæslu og fræðslumál lögreglunnar. Síðustu starfsárin hefur hann, í félagi við annan, sinnt eftirliti á þjóðvegum á vesturhluta landsins. Stærstan hluta starfsævinnar hefur Árni þannig sinnt störfum sem tengjast löggæslu, byrjaði ungur sem sumarafleysingamaður og síðar héraðslögreglumaður í Borgarnesi, menntaði sig nokkru síðar og var ráðinn í lítinn hóp manna til að móta kennslu í nýjum Lögregluskóla ríkisins. Þar starfaði Árni allt þar til skólinn var lagður niður og lögreglunámið fært á háskólastig. Árni er fæddur og uppalinn í Borgarfirði, missti föður sinn barn að aldri og lærði ungur að bjarga sér. Hann vann m.a. á sjó, í fiskvinnslu og hjá Varnarliðinu, bjó í Flatey á Breiðafirði um tíma, gerðist verslunarstjóri í varahlutaverslun og tókst á við ýmis önnur verkefni. Blaðamaður settist niður með Árna og fékk að kíkja í reynslubanka hans.

Sótti í bílana og tækin Árni er fæddur í Gróf í Reykholtsdal á því herrans ári 1958. Í barnaskóla á Kleppjárnsreykjum var hann í stórum bekk með tápmiklum árgangi. Móðir hans er Kolbrún Árnadóttir frá Hrísey sem nú býr í Brákarhlíð í Borgarnesi. Hún hafði ung komið í sveitina með elsta barnið sitt og tekið saman við Sigmund Einarsson frá Gróf. Þriggja barna varð þeim auðið. „Fyrsta sem ég man eftir mér sem drengstauli var að hafa verið bundinn við snúrustaurinn heima í Gróf. Skilst að það hafi verið gert til að ég færi mér ekki að voða í bæjarlæknum eða hlypi eitthvað út í buskann. Ungur fékk ég svo algjöra bíladellu. Af bæjarhlaðinu sá ég vel yfir sveitina og umferðina um þjóðveginn sem gjörsamlega heillaði mig. Það voru til dæmis um tíma vegavinnuskúrar í sjónlínunni niður við Reykjadalsá og þangað hljóp ég og hékk heilu dagana hjá Ollu ráðskonu. Ég held að hún hafi bæði gefið mér að borða og skeint mig eftir kamarferðirnar, því ekki hafði ég tíma til að skreppa heim til slíkra verka! Svo fékk ég að sitja í hjá vörubílstjórunum, ég vildi helst vera með Sigga á Bergi vegna þess að hann leyfði mér að sturta hlassinu af bílnum. Svo fékk ég að sitja í hjá Ýtu-Bjarna, Bjarna Heiðari Johansen, á jarðýtunni. Í minningunni var þannig lífið afar ljúft hjá strákhnokka í sveitinni,“ segir Árni.

core/image

<figure class="wp-block-image size-large"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2023/09/Arni-Sigmundsson_2-1200x900.jpg" alt="" class="wp-image-69733"/><figcaption>Guðrún Hafsteinsdóttir dómsmálaráðherra heimsótti nýverið sýslumanns- og lögregluembættin á Vesturlandi og hitti Árna á starfsstöðinni í Borgarnesi.</figcaption></figure>

Þétt net ættingja og vina Sigmundur faðir Árna veikist og deyr í Danmörku 1965, eftir að hafa reynt að leita sér þar lækninga við krabbameini í heila. Þá var Árni einungis sjö ára gamall og Einar yngri bróðir hans þriggja ára. „Mamma stóð þá skyndilega eftir ein með fjögur börn. En hópnum var ekki sundrað eins og þekkt var að gat gerst á þessum árum. Sem fullorðinn maður komst ég að því að það tók við okkur þétt net ættingja og vina í sveitinni sem sá til þess að mamma gæti haldið hópnum sínum saman. Mamma og við börnin flytjum svo í Deildartungu II þegar hún hóf sambúð með Andrési Jónssyni sem þar bjó. Þar fæddust svo tveir hálfbræður mínir, þannig að börn mömmu eru sex. Afi minn og amma, Einar og Jóney, bjuggu á þessum tíma í Kletti en fluttu í Gróf til að vera nær okkur krökkunum.“

Árni rifjar það upp að amma hans og afi í Gróf hafi verið gestrisið og gott fólk og á bænum hafi verið afar gestkvæmt. „Það var alltaf kaffi og með því. Þangað komu sveitungar til að spyrja hvort eitthvað vantaði eða þyrfti aðstoð með og var alltaf launað með kaffi og veitingum. Einhvern tímann þáði Guðmundur í Brekkukoti ekki kaffi í Gróf þegar hann leit við og afi var lengi að fyrirgefa honum það. En það voru allir sem reyndust okkur vel. Ég get nefnt Jón föðurbróður minn, sem varð prestur í Saurbæ og Hugrúnu konu hans, Bjarna og Siggu á Hurðarbaki, Laufeyju og Guðmund í Brekkukoti, Rúnu og Bjarna í Nesi og fjölmarga fleiri. Gott fólk í kringum okkur umvöfðu mömmu og barnaskarann þegar þess vissulega þurfti.“

Konur með klámkjaft Þegar barnaskólagöngu lauk tók Árni landspróf frá Reykholtsskóla og fór á Laugarvatn í einn vetur og síðan annan vetur í Menntaskólann við Sund. Eftir það tók við vinna. „Fyrst var ég í byggingarvinnu hjá Byggingafélaginu Borg, við að byggja félagsheimilið Hlaðir á Hvalfjarðarströnd og þegar því var lokið fór ég á sjó á báti frá Þorlákshöfn. Eftir það réði tilviljun því að ég fór að vinna í saltfiski í Sandgerði hjá Barðanum, sem rak þar saltfisksvinnslu og bræðslu. Maður tók bara rútuna frá BSÍ til Sandgerðis. Þetta var &nbsp;mjög góður og lærdómsríkur tími, verbúðarlíf og þarna kynntist maður allskyns fólki sem óharðnaður 17 ára unglingur. Þarna voru að vinna miðaldra konur með klámkjaft og sígarettuna út úr öðru munnvikinu, rígfullorðið fólk og fólk sem átti við drykkjuvandamál að stríða, allt í bland við okkur unga fólkið. Þarna var unnið frá átta á morgnana til tólf á kvöldin. Svo er fólk nú til dags að væla um styttingu vinnuvikunnar,“ segir Árni og hlær. „Þrátt fyrir mikla vinnu var maður aldrei þreyttur, svona var bara lífið í þá daga og þótti sjálfsagt að taka alla vinnu sem bauðst. Í loðnubræðslunni var unnið átta tíma, átta tímar frí og svo framvegis. Ef að það var ball í Sandgerði á laugardagskvöldi og vaktin kláraðist klukkan átta um kvöldið, þá var bara sleppt að sofa, en mætt aftur á næstu vakt klukkan fjögur um nóttina, jafnvel ennþá í ballfötunum.“

<figure class="wp-block-image size-large"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2023/09/Arni-Sigmundsson_3-1200x871.jpg" alt="" class="wp-image-69734"/><figcaption>Síðsumars þurftu þeir Árni og Svanur Ingi að hafa afskipti af ökumanni Ferrari bíls sem var á ferð hér á landi. Árni fékk að prófa bílinn með góðfúslegu leyfi ökumanns. Hann er nýkomin niður úr skýjunum eftir þá reynslu!</figcaption></figure>

Hluti af náttúrunni Um tvítugt fór Árni að vinna hjá Varnarliðinu á Keflavíkurflugvelli og var þar á dekkjaverkstæði og varahlutalager. Meirapróf tók hann um þetta leiti einnig. Hann flutti síðan úr Sandgerði í Kópavog, þar sem hann bjó með alsystkinum sínum og fór að vinna í Bílanaust. Fyrri kona Árna, Þórdís Gunnarsdóttir, er frá Flatey á Breiðafirði. „Við Þórdís ákváðum að flytja út í Flatey og bjuggum þar hefðbundnum eyjabúskap sem felst m.a. í að veiða grásleppu, sel og fisk, tína æðardún, sinna fé og allt það. Þetta var mjög lærdómsríkur tími og í Flatey leið mér vel. En auðvitað var samt erfitt að búa á svona stað ef maður var ekki fæddur og uppalinn við þessar aðstæður. Þarna bjuggu tvær fjölskyldur, þær sömu og gera enn í dag, en einnig fleira fólk sem hafði þar vetursetu. Á þessum árum var byrjað að fækka þeim eyjum á Breiðafirði þar sem föst búseta var og hið hefðbundna eyjalíf var smám saman að leggjast af, fyrst í Svefneyjum og Hvallátrum og seinna meir einnig í Skáleyjum. Það var mjög sérkennilegt að kynnast því að samskiptin milli fjölskyldnanna tveggja í Flatey voru vægast sagt stirð. Ég hins vegar neitaði að taka þátt í einhverjum gömlum nágrannaerjum eða deilum og var meira að segja í starfi hjá Hafsteini, Línu og þeirra börnum á hinum bænum, veiddi með þeim grásleppu og verkaði hörpudisk. Hafsteinn og Lína reyndust mér mjög vel þann tíma sem ég bjó í Flatey. Þarna eignuðumst við Þórdís tvo syni, Hjalta Brynjar og Ásgeir Viðar, sem báðir eru fæddir í Stykkishólmi. Synir mínir halda mikilli tryggð við Flatey enn í dag og hjálpa Svanhildi, ömmu sinni, við bústörfin eins og hægt er.“ Árni segist á árunum í Flatey hafa lært á lífið upp á nýtt ef svo má segja. „Þetta var eitt stórt ævintýri, þarna spyrja menn ekki hvað klukkan er. Sjálfkrafa verður maður órofa hluti af náttúrunni og lærir að lifa af landinu, fylgist með hvenær farfuglarnir koma og hvernig þeir hegða sér; lóan og krían, æðarfuglinn og allir hinir, fylgist með veðrabreytingum, sjávarföllum og verður einhvern veginn sjálfur hluti af náttúrunni.“

Teddi örlagavaldur Enn verða tímamót og nýjar áskoranir taka við hjá Árna árið 1985 en þá fluttu hann og fjölskylda hans úr Flatey í Borgarnes. „Mér var boðið starf sem verslunarstjóri í BTB, Bifreiða- og trésmiðju Borgarness, í Brákarey í Borgarnesi. Það var einfaldlega hringt í mig út í Flatey vegna þess að ég hafði unnið um tíma hjá Bílanaust. Þá var allt á fullu í Brákarey og í Borgarnesi öllu. Sláturhús, Mjólkursamlag, Kaupfélagið og í BTB voru til dæmis byggðir kassar á flutningabíla og gert við bílaflotann. Ég sá um verslun með bíla- og landbúnaðarvarahluti fyrir Kaupfélagið og sveitirnar því bændur versluðu þarna mikið. En um vorið 1986 kemur Theódór Þórðarson lögregluþjónn út í eyju og býður mér sumarstarf í lögreglunni þá um sumarið. Ég ákvað að slá til og því má segja að ég hafi fyrst fengið nasaþefinn af þessu starfi vegna Tedda. Um haustið fer ég aftur að vinna á BTB en er áfram munstraður sem héraðslögreglumaður, en þá mætti maður til dæmis á sveitaböllin og almennt þegar þurfti að fjölga í lögregluliðinu. En ég var kominn með bakteríuna. Vorið eftir var auglýst starf hjá Lögreglunni í Hafnarfirði. Ég og fyrri konan mín vorum þá skilin, ég stóð einn og ákvað því að söðla um og sótti um starf í Hafnarfirði. Það fór svo að ég fékk starf í lögregluliðinu í Hafnarfirði og byrjaði að vinna þar vorið 1987, eftir að hafa flutt úr Borgarnesi í Hafnarfjörð.“ Í Hafnarfirði starfaði Árni í tíu ár, lengst sem almennur lögreglumaður á vöktum en einnig um tíma í rannsóknardeild. Sömuleiðis starfaði hann um tíma sem lögreglumaður á mótorhjóli. Seinni konu sinni, Ingibjörgu Þórðardóttur, kynntist Árni skömmu áður en hann flutti í Hafnarfjörð, þau bjuggu í Hafnarfirði og eignuðust tvær dætur, Ástu Björk og Örnu Hrönn. Árni og Ingibjörg skildu eftir ríflega tveggja áratuga sambúð.

<figure class="wp-block-image size-large"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2023/09/Arni-Sigmundsson_4-1200x900.jpg" alt="" class="wp-image-69735"/><figcaption> Árni með börnunum sínum fjórum. F.v. Ásgeir Viðar, Arna Hrönn, Árni, Ásta Björk og Hjalti Brynjar.</figcaption></figure>

Þekkti alla starfandi lögreglumenn Árið 1997 varð mikil breyting á lögreglunni þegar ný lögreglulög tóku gildi. M.a. var stofnað embætti Ríkislögregluskóla og skipulagi Lögregluskóla ríkisins var breytt. Í fyrsta skipti voru teknir inn nemendur sem ekki höfðu áður starfað sem afleysingamenn í lögreglunni. „Skólinn var því fyrst árið 1997 opinn öllum að uppfylltum ákveðnum inntökuskilyrðum. Ég hafði sjálfur klárað Lögregluskólann 1989 og var ráðinn sem kennari við skólann þarna um haustið 1997. Þar starfa ég samfleytt í tvo áratugi, lengst af sem deildarstjóri í grunnnámsdeild, eða allt þar til skólinn var lagður niður 2016. Þessi tími í skólanum var oft á tíðum krefjandi en jafnframt mjög skemmtilegur. Við vorum þrír sem hófum störf í skólanum um haustið 1997, ég, Stefán Alfreðsson og Einar Ásbjörn Ólafsson. Við þurftum að miklu leyti að móta námið í skólanum frá grunni og á þessum tíma var ekki komin öll sú tækni sem við þekkjum í dag og teljum sjálfsagðan hlut. Þurftum því til dæmis að taka lagasafnið og ljósrita það sem við töldum að ætti erindi til lögreglunemanna. Þarna lærði ég að besta leiðin til að læra eitthvað er að þurfa að kenna það, maður þurfti einfaldlega að vera einni blaðsíðu á undan nemendunum. Svo lærði ég líka að maður á ekki að þykjast vita eitthvað ef maður vissi það ekki. Betra að viðurkenna það en fara að bulla eitthvað út í loftið. En þetta var góður tími og nærri tveir áratugir. Á þessum árum útskrifuðum við um 550 lögreglumenn úr Lögregluskóla ríkisins og um tíma þekkti ég nánast alla starfandi lögreglumenn í landinu.“

Ekki endilega til bóta Árið 2016 var tekin sú ákvörðun að leggja Lögregluskóla ríkisins niður og það var gert með breytingum á lögreglulögum. Námið var fært á háskólastig og Háskólanum á Akureyri falið að sjá um fræðilega hluta þess. Hjá embætti Ríkislögreglustjóra var búin til ný deild sem heitir Mennta- og starfsþróunarsetur lögreglunnar (MSL). Sú deild sér fyrst og fremst um lögregluþáttinn í náminu; valdbeitingu og annað sem er beinlínis lögreglutengt. „Ég er ekki sannfærður um að þessi breyting á lögreglunáminu hafi verið framfaraskref og tel að hægt hefði verið að fara aðra leið til að bæta námið, t.d. með samstarfi við einhvern háskólanna á þeim sviðum sem þá á við. Ég spái því reyndar að eftir einhver ár, hugsanlega þegar ég er dauður og grafinn, stígi fram á sjónarsviðið snillingur sem leggi það til að skynsamlegt væri að stofna sérstakan skóla fyrir lögregluna,“ segir Árni.

„Það sem við vorum að kenna í Lögregluskóla ríkisins tengdist allt störfum lögreglumanna. Margir þeirra sem hafa lokið lögreglunáminu eftir breytingarnar segja mér að sumt af því sem kennt er við Háskólann á Akureyri sé of fræðilegt og fjarri því að vera praktískt. Það muni því ekki gagnast lögreglumönnum þegar út í starfið kemur. Þegar verið er að troða gagnslausu eða gagnslitlu námi ofan í fólk leitar hugurinn annað; fólk fer að líta út um gluggana á kennslustofunum og telja bíla, henda rusli í samnemendur sína eða einfaldlega sofnar fram á borðið. Í Lögregluskóla ríkisins var hins vegar aldrei sofið. Vissulega var þetta oft erfitt, grunnnámið var stutt en hnitmiðað en að mér vitandi var aldrei verið að kenna eitthvað sem gagnaðist ekki þegar út í harðan raunveruleikann var komið. Það má orða þetta þannig að allt sem við kenndum snerist um almennt lögreglustarf en jafnframt var brýnt fyrir nemendum að við gátum ekki kennt þeim allt sem almennt lögreglustarf snýst um, margt lærist með reynslunni. Við blönduðum einnig vel saman bóklegu námi og líkamlegri þjálfun. En svona er pólitíkin, þessu fengum við ekki breytt, Lögregluskóli ríkisins var lagður niður og sömuleiðis starf flestra okkar sem þar störfuðum,“ segir Árni. Hann bætir því við að honum finnist umhugsunarvert að á sama tíma og því hafi verið haldið fram, m.a. af stéttarfélagi lögreglumanna, að lögreglustarfið sé svo krefjandi að nauðsynlegt sé að grunnnámið sé á háskólastigi, skuli stór hluti almennra lögreglumanna í dag vera ómenntaðir afleysingamenn. „Ég gæti trúað því að síðasta sumar hafi á landinu öllu verið starfandi um 100 lögreglumenn, sem ekki hafa lokið lögreglunámi. Það er mjög stór hluti útivinnandi lögreglumanna og mikil ábyrgð sem er lögð á herðar þessa fólks,“ segir Árni og það er ekki laust við að það gæti þreytu í rödd hans þegar hann ræðir menntamál lögreglunnar.

<figure class="wp-block-image size-large"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2023/09/Arni-Sigmundsson_5-1200x810.jpg" alt="" class="wp-image-69736"/><figcaption>Félagarnir Svanur Ingi og Árni. Ljósm. hpo</figcaption></figure>

Covid, ár mikilla breytinga Þegar Lögregluskólinn var lagður niður stóð Árni á tímamótum. „Í kjölfar þess að Lögregluskólinn hættir starfsemi fer ég á árs biðlaun og ákveð síðan að hætta í lögreglunni, að hluta til vegna þrjósku en því hefur verið haldið fram að Grófargenin séu einstaklega þrjósk! Ég ræð mig sem bílstjóra í nóvember 2017 hjá Guðmundi Tyrfingssyni (GTS) á Selfossi. Það hentaði mér vel enda var ég þá búsettur í Hveragerði og því stutt að fara í vinnuna. Fer þá að keyra rútur með skólakrökkum í Ölfusi, erlendum ferðamönnum og Íslendingum á leiðinni í menningar-, skemmti- eða árshátíðarferðir. Ég er þar til vors 2019 að mér dettur í hug að prófa að fara í þrjá mánuði til Noregs og keyra þar flutningabíl fyrir heildsölufyrirtækið ASKO, í nágrenni við Stavanger. Það var mjög góð lífsreynsla, en líkamlega nokkuð erfitt að lesta og losa vörur alla daga. Þarna vann ég virka daga frá fimm á morgnana til fimm á daginn, fannst þá nóg komið og vildi ekki taka aukavinnu eftir að hefðbundnum vinnutíma lauk. Norðmönnum fannst það hins vegar mjög skrítið, voru vanir því að fólk tæki alla vinnu sem byðist. En Norðmenn eru reyndar, að mörgu leyti, óttalegir pappakassar,“ segir Árni og hlær því hann segir að margir hafi það á orði að hann sé sjálfur einstaklega ferkantaður!

Mjólkurbílstjóri um tíma „Um haustið 2019 fór ég aftur til starfa hjá GTS en í ársbyrjun 2020 sótti ég um vinnu sem rútubílstjóri hjá Kynnisferðum. Ég fékk vinnuna og það var stefnt að því að ég myndi hefja starf hjá Kynnisferðum um vorið, þegar skólaakstrinum væri lokið. Ég var því enn við störf hjá GTS þegar Covid skellur á með fullum þunga og allt hrynur. Skólar voru meira eða minna lokaðir, ferðamenn voru engir og ég sem rútubílstjóri í hlutastarfi hafði afar lítið að gera auk þess sem launatekjur voru litlar. Fyrir einskæra tilviljun, en með hjálp góðra vina minna, bauðst mér um vorið 2020 sumarstarf sem vöruflutningabílstjóri hjá Mjólkursamsölunni og þar starfaði ég fram á haustið. Ég byrjaði hvern vinnudag á því að aka með mjólkurvörur frá Selfossi til Reykjavíkur og þaðan, á öðrum bíl og með aðrar vörur, frá Reykjavík og áleiðis til Akureyrar á móti bílstjóra sem kom að norðan. Við skiptum síðan um bíl og flutning þar sem við mættumst og ég fór til Reykjavíkur með vörurnar. Þar skipti ég enn og aftur um bíl og ók með vörur á Selfoss þar sem vinnudeginum lauk. Að jafnaði fór ég alla leið til Akureyrar einu sinni í viku, gisti þar og fór suður að morgni næsta dags.

Um haustið lauk vinnunni hjá Mjólkursamsölunni og mér finnst eins og það sem þá tók við sé í móðu, ég var orðinn atvinnulaus og leið hreint ekki vel. Í október 2020 fór ég svo í viðtal hjá Lögreglunni á Vesturlandi, var ráðinn í sérstakt umferðareftirlit með atvinnuökutækjum og hef sinnt því síðan í desember 2020 þar til nú að ég hætti vegna aldurs. Lögreglumenn mega ekki vinna lengur en til 65 ára. Þetta starf við umferðareftirlit hefur hentað mér vel enda þekki ég vel til atvinnuökutækja og margra bílstjóra eftir að hafa starfað sem rútu- og vörubílstjóri. Ég var síðustu tvö árin með rúmlega þrjátíu árum yngri manni, Svani Inga Björnssyni, og starfssvæði okkar var í raun allur vestari helmingur landsins. Við sinntum eftirliti með ökumönnum, réttindum þeirra og ástandi, hvort ökutækin séu í lagi og skoðuð og allt fram eftir götunum. Við vorum á fullbúnum lögreglubíl og á ferðum okkar sinntum við allri almennri löggæslu og vorum til aðstoðar lögreglu á hverjum stað, væri þess þörf.“

<figure class="wp-block-image size-large"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2023/09/Arni-Sigmundsson_6-1200x870.jpg" alt="" class="wp-image-69737"/><figcaption>Í vinnuferð á Kjalarnesi.</figcaption></figure>

Mannlegi þátturinn Aðspurður segir Árni að í eftirliti með atvinnuökutækjum og bílstjórum á vegum úti eigi það sama við og í öðrum löggæslustörfum. „Til að ná árangri þarftu alltaf að sinna starfinu af sanngirni, fagmennsku og kurteisi. Atvinnubílstjórar eru vissulega sérstök stétt manna, vörubílstjórar ein gerð og hópferðabílstjórar önnur. Þú nærð engum árangri ef þú sýnir þeim stæla, smámunasemi eða valdhroka. Það er alltaf mannlegi þátturinn sem gildir og líklega á það við í öllum störfum í þjóðfélaginu, sérstaklega í lögreglustarfinu. Ef mannlegi þátturinn er ekki í lagi þá klúðrar þú öllu og það breytir þá engu hversu vel þú ert menntaður í lögum og reglum, sálfræði eða tölfræði. Við Svanur Ingi náðum, þrátt fyrir aldursmuninn og ýmislegt fleira sem er ólíkt með okkur, mjög vel saman í vinnunni og ég veit að meðal flestra atvinnubílstjóra njótum við virðingar fyrir störf okkar. Það er ekki vegna þess að við höfum sýnt einhverja linkind, þegar við höfðum af þeim afskipti, heldur vegna þess að við vorum alltaf faglegir, kurteisir og sanngjarnir.“

Portúgal brátt teygar Árni segir að hann ljúki starfstíma sínum með því að taka út sumarfríið sitt. Hefur svo ráðið sig í tvo mánuði í keyrslu hjá Kynnisferðum, en eftir áramót er stefnan sett á flutning til Portúgal. Aðspurður segist hann ekki þekkja mikið til landsins en hafi þó tekið þátt í Evrópusamstarfi í lögregluskólanum þar ytra í vikutíma og hrifist af landi og þjóð. „Portúgal er friðsælt land og laust við götuóeirðir og aðra óöld. Þessi ákvörðun mín og val um búsetustað er töluvert út í loftið. Ég viðurkenni þó að ég er orðinn dálítið þreyttur á umræðuhefðinni hér heima og ástandinu í þjóðfélaginu, sérstaklega öfgafullri og neikvæðri umræðu sem tröllríður flestum miðlum. Þetta ástand togar ekki í mig að vera hér á landi áfram, eftir að ég er farinn á lífeyri. Á Íslandi er einfaldlega orðið of dýrt að lifa og mér reiknast til að mun auðveldara sé að framfleyta sér af eftirlaunum í Portúgal og þar er auk þess betra veðurfar. Ég viðurkenni að ég hef áhyggjur af ástandinu hér heima og finnst framtíðin ekkert sérstaklega björt fyrir fjölda fólks. Fyrir unga fólkið er alltof dýrt að eignast húsnæði og að lifa á venjulegum launum. Það er ekkert eðlilegt að ungt fólk, sem er að kaupa sér látlitlar íbúðir í fjölbýlishúsum, er í vinnu og lifir hefðbundnu lífi, sé að borga 300 þúsund á mánuði í afborganir af íbúðaláni. Og það virðast engir stjórnmálamenn vilja bæta úr því ástandi og draga úr misskiptingu,“ segir Árni með þunga.

<figure class="wp-block-image size-large"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2023/09/Arni-Sigmundsson_7-1200x800.jpg" alt="" class="wp-image-69738"/><figcaption>Árni með Bjarneyju Annelsdóttur einum fyrri nemanda sínum, síðar samstarfsmanni í Lögregluskólanum og núverandi yfirlögregluþjóni í Keflavík.</figcaption></figure>

Eitt embætti yfir landið En eftir 37 ár viðloðandi lögregluna og skólamál starfsstéttarinnar, hvað stendur upp úr hjá Árna Sigmundssyni? „Það hafa orðið gríðarlegar breytingar til hins betra. Sérstaklega í aðbúnaði; bíla- og tækjaflota og fatnaði sem dæmi. Þegar ég byrjaði í lögreglunni í Borgarnesi var ekið um umdæmið á Mözdu 929 en nú er það Tesla maður minn! Mér finnst hins vegar vont að sjá hversu margir ómenntaðir lögreglumenn eru starfandi úti á götu, sérstaklega þegar sumarafleysingar standa sem hæst. Þetta er meira og minna ómenntað lögreglufólk sem þarf að takast á við verkefnin. Lögreglan þarf að halda betur í störfin úti á vettvangi og manna þau lögreglumönnum sem hafa til þess reynslu og menntun. Margir menntaðir lögreglumenn eru komnir í skrifstofuvinnu innan dyra. Það vantar einfaldlega að fleiri lögreglumenn séu úti á vettvangi. Þá finnst mér að stefna ætti að því að sameina lögregluna í landinu í eitt embætti. Við höfum eina skatt- og tollgæslu á landinu, það stendur til að sameina sýslumenn landsins í einn, jafnvel héraðsdómstólana og því ekki þá eitt lögreglulið? En þegar sameining berst í tal fer hreppapólitíkin á flug og talið berst auk þess að einstaka persónum og ekkert verður af breytingum.“

Erfitt en jafnframt gefandi En Árni segir að yfir það heila tekið hafi starf innan lögreglunnar verið gefandi og skemmtilegt. Vissulega þurfi menn að vera vel brynjaðir gagnvart vinnu við erfiðar aðstæður og alltaf segir hann erfiðast þegar börn eiga í hlut og blandast jafnvel inn í deilur, t.d. hatrammar forræðisdeilur og almennt í aðstæðum sem eru erfiðar vega óreglu og/eða glæpa. „Vissulega er erfitt að koma að slysum, en þau verða alltaf. Þá er líka gott að brynja sig upp og vinna úr því með samtali og ekki síður með húmor. Svartur húmor hjálpar oft,“ segir Árni staðfastur; „og ekki síst ef sá húmor beinist að samstarfsmönnum. Reyndar er eitt sem hefur breyst mikið á minni ævi og það er að nú til dags er orðið algengt að fólk sé að hneykslast fyrir hönd annarra. Örugglega hef ég oft sagt eitthvað sem ég hefði betur látið ósagt og þetta er ágætt tækifæri til að biðjast afsökunar á því.“

Eiga að geta grátið En það er komið að lokum í þessu spjalli. Árni segir að blessunarlega við starfslok séu jákvæðu hlutirnir miklu fleiri en þeir neikvæðu. „Þess vegna hefur maður hangið svona lengi í þessu starfi, ef manni tekst að láta gott af sér leiða, þá er það gefandi og gott fyrir sálina. Ég hef hitt margt fólk á svörtustu stundum í lífi þess og hef oft þurft að láta reyna á mannlega þáttinn sem í okkur öllum býr. Lögreglumenn eiga vissulega að geta grátið – og tekið utan um fólk, hughreyst og veitt hlýju. Þú sem lögreglumaður setur þig ekki á háan hest gagnvart einhverjum sem þú kemur að á vettvangi óhapps eða annarra aðstæðna sem hent geta í lífinu. Það liggur yfirleitt einhver ástæða að baki því að fólk er statt á slæmum stað í lífinu og lögreglumenn hafa hreint engan rétt til þess að koma fram við slíkt fólk með hroka eða vandlætingu. Við erum jú öll mannleg,“ segir Árni sem að endingu segist fyrir löngu vera búinn að fyrirgefa fólkinu sínu að hafa bundið hann við snúrustaurinn heima í Gróf. Það hafi ekki skemmt hann.

mm/ Ljósm. úr einkasafni

<figure class="wp-block-image size-large"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2023/09/Arni-Sigmundsson_8-1200x947.jpg" alt="" class="wp-image-69739"/><figcaption> Sumarið 2019 prófaði Árni að gerast flutningabílstjóri í Noregi. Hér er hann við vinnubílinn.</figcaption></figure>

<figure class="wp-block-image size-large"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2023/09/Arni-Sigmundsson_9-1200x900.jpg" alt="" class="wp-image-69740"/><figcaption>Þrír ættliðir í heimsókn hjá ömmu Kollu í Brákarhlíð. F.v. Ásta Björk Árnadóttir, Einar Óli Hjaltason og Kolbrún Árnadóttir.</figcaption></figure>

<figure class="wp-block-image size-large"><img src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/2023/09/Arni-Sigmundsson_10-1200x675.jpg" alt="" class="wp-image-69741"/><figcaption>Árni í hringferð með ferðamenn, hér við Dettifoss.</figcaption></figure>

Fréttaveita Vesturlands

„Sennilega skaðaði það mig ekki að vera bundinn við snúrustaurinn“