Rætt við Rut Rúnarsdóttur, formann, og Guðmund Pálsson, meðlim Skíðaráðsins.

Nánast í þéttbýlinu í Grundarfirði liggur skíðasvæði Snæfellsness, brekkan byrjar ofan við bæinn og endar neðan við grunnskólann. Sögu svæðisins má rekja aftur um nokkra áratugi en t.d. hefur núverandi skíðalyfta staðið síðan 1984. Skíðasvæðið er einnig talið vera það lægsta í heiminum en það stendur 16 metrum yfir sjávarmáli þar sem það er lægst.

Árið 2008 var ákveðið að stofna Skíðaráð en í dag sitja ellefu manns í ráðinu, fólk víðsvegar af Snæfellsnesi. Ráðið hefur síðan þá staðið að uppbyggingu á skíðasvæðinu en síðastliðið ár tókst Skíðaráðinu að safna fyrir nýjum snjótroðara sem nú hefur verið greiddur að fullu með dyggri aðstoð fyrirtækja og velunnara á Snæfellsnesi. Í kjölfar þessa þrekvirkis hlaut ráðið fjölmörg atkvæði til nafnbótarinnar Vestlendingur ársins fyrir árið 2022 og hafnaði í fjórða sæti þess lista. Blaðamaður Skessuhorns hitti þau Rut Rúnarsdóttur, formann, og Guðmund Pálsson, meðlim Skíðaráðs yfir kaffibolla í Grundarfirði á dögunum.

Allir eiga tenginu á skíðasvæðið
Faðir Guðmundar, eða Gumma eins og hann er yfirleitt kallaður, var einn af stofnendum skíðasvæðisins á sínum tíma en faðir Rutar kom einnig að uppbyggingu svæðisins. ,,Við erum svolítið alin upp hérna í fjallinu,“ segir Rut. Guðmundur bætir við: ,,Líklega geta flestir sagt það sama og við, að foreldrar okkar hafi tekið þátt í uppbyggingu skíðasvæðisins en við eyddum barnæskunni mikið á skíðum.“

Þau Rut og Gummi segja alla boðna og búna þegar aðstoð vantar á skíðasvæðinu. ,,Við höfum aldrei upplifað það að hér sé eitthvað vesen, hér eru allir til í að aðstoða enda flestir með tenginu við skíðasvæðið og vilja starfinu vel. Hér hefur sennilega annar hver maður tekið þátt í sjálfboðavinnu á okkar snærum. Skíðaráðið er ákveðinn hópur fólks sem hefur sitt hlutverk en sá hópur gæti samt aldrei staðið í þessu öllu einn. Við erum samt búin að gera mjög mikið þegar maður hugsar út í það og við búum svo vel hér að hafa marga vélstjóra í nágrenninu sem kunna á græjurnar og geta gert við allt hvað eina,“ segja þau Rut og Gummi í sameiningu.

,,Ef eitthvað er bilað uppi í brekku og ég er í vinnunni er ég með spjallhóp á Facebook þar sem ég get hent inn fyrirspurn um hvort einhver geti farið að kíkja á svæðið. Yfirleitt eru einhverjir sjómenn í landi eða vélstjórar sem geta skroppið á staðinn, hér skapast aldrei vandamál,“ bætir Gummi við.

*Skíðasvæði Snæfellsness er staðsett við plássið í Grundarfirði. Skíðalyftan sem sjá má á myndinni var sett upp árið 1984. Ljósm. tfk.*

Tilnefningin vegur mikið
Rut og Gummi segja tilnefningu til Vestlendings ársins hafa gefið ráðinu aukinn kraft. ,,Það er ótrúlega skemmtilegt að vita að fólk er að fylgjast með okkur. Við erum búin að vera að gera ýmislegt á síðustu misserum, Skíðaráðið ásamt bæjarfélögum og velunnurum. Þegar við sáum þessa tilnefningu fengum við aukinn kraft, fólk kann að meta þessa vinnu sem enginn mælir er á. Almennt heyrir maður kannski frekar af hlutum sem þarf að bæta eða gera við en að sjálfsögðu fáum við fullt af hrósi líka en þetta er ákveðin viðurkenning sem gaman er að fá,“ segir Rut.

Snjótroðarinn kominn heim
Verkefni síðasta árs var að kaupa nýjan snjótroðara fyrir skíðasvæðið. Fjáröflun fór í gang en mun betur gekk að safna upphæðinni en meðlimir Skíðaráðsins höfðu gert ráð fyrir. ,,Hann Hjalti Allan Sverrisson er búin að vera að troða fyrir okkur síðustu árin en svo seldi hann alla troðarana sína og hætti þessu. Þá vantaði okkur troðara og þetta var búið að vera í umræðunni hjá okkur í einhvern tíma. Hjalti fann svo stóran snjótroðaraframleiðanda í Þýskalandi og við tveir bara skelltum okkur eiginlega út án þess að spyrja nokkurn mann. Við höfðum báðir tíma þarna og stukkum af stað,“ segir Gummi og bætir svo við: ,,Við ætluðum að vera þarna í fyrirtækinu í heilan dag að spá og spekúlera í snjótroðurum en fyrsti troðarinn sem við sáum var bara akkúrat það sem við þurftum.“

Rut segir Gumma og Hjalta ekki hafa látið sig vita af ferðum sínum fyrr en þeir voru mættir til Þýskalands. ,,Þetta var í byrjun október sem þeir fóru út og troðarinn var komin til Grundarfjarðar í byrjun desember. Þegar þeir tóku þessa ákvörðun að fara út hringdu þeir bara í mig þegar þeir voru lentir í Þýskalandi,“ segir Rut og hlær. ,,Þeir hringdu og sögðu: ,,Æjj, það er kannski betra að leyfa þér að vera aðeins með í ráðum.“ En Gummi og þeir áttu að sjá um þetta og gerðu það heldur betur. Þegar troðarinn var kominn heim var búið að greiða hann að fullu, þ.e. troðarann sjálfan, auka græjur, tolla og flutning. Þetta var allt gert með sjálfboðavinnu og magnað að ná þessari upphæð á svona stuttum tíma, við eigum fólkinu og fyrirtækjum á Nesinu allt að þakka fyrir það. Það var ekkert sem sagði okkur að þessi peningur myndi koma og ótrúlegt hvað þessi söfnun gekk hratt og vel fyrir sig. Þetta var líka væn fjárhæð og við viljum bara nýta tækifærið hér til að þakka öllum þeim sem styrktu þessi kaup. Lionsklúbbur Grundarfjarðar, G.Run og Fisk Seafood sem lögðu verulegar fjárhæðir í kaupin. Við viljum þakka Eimskip sem greiddi flutninginn og Ragnari & Ásgeir ehf, Narfeyrarstofu sem hélt bingókvöld til styrktar verkefninu og öllum hinum sem veittu verkefninu styrk,“ segir Rut.

*Snjótroðarinn sem keyptur var á árinu en Skíðaráð Snæfellsness tókst að fjármagna kaupin með hjálp fyrirtækja og velunnara á Snæfellsnesi. Ljósm. tfk.*

Snjógildrur það nýjasta
,,Við erum búin að prófa troðarann en svo hætti bara að snjóa og við höfum ekki einu sinni sett skíðalyftuna í gang í vetur. Við höfum yfirleitt ekki opnað svæðið fyrr en í febrúar, það er alltaf sama svekkelsið þegar byrjar að snjóa í desember og bærinn fyllist af snjó en ekki fjallið, alltaf sama sagan. En við skrásetjum hvert ár vel og þegar við skoðum dagbækurnar þá erum við yfirleitt að opna í febrúar og loka rétt fyrir páska,“ segja þau Rut og Gummi í sameiningu.

,,Það nýjasta sem við erum að gera er að setja snjógildrur í fjallið, það vantar yfirleitt ekki snjóinn en við þurfum að fá hann á réttan stað. Þetta er svona næsta stóra verkefni sem við tökum okkur fyrir hendur og það mun klárast næsta sumar. Skíðabrekkan skiptist í neðri og efri brekku og það eru komnar gildrur í neðri brekkuna, næst á dagskrá er efri brekkan,“ segir Gummi.

,,Við erum með einn aðila í Skíðaráðinu sem er búin að sökkva sér gjörsamlega ofan í þetta, skoða vindáttir og einhver bil á milli girðinganna svo snjórinn safnist á réttan stað. Við sjáum að þetta er að heppnast og svínvirkar. Ein virkaði svo vel að við þurftum að rífa hana niður, hún sökkti bara öllu,“ bætir Rut við og hlær.

,,Næst á dagskrá er svo hús undir troðarann. Við erum með bráðabirgðahúsnæði í bili svo hann fari nú ekki illa hjá okkur, það þarf að passa upp á svona fínerí en við þurfum að byggja skemmu sem væri þá varanlegt húsnæði,“ segir Rut.

Mikill skíðaáhugi á svæðinu
Gummi og Rut segja verkefnin vera endalaus þegar mikill áhugi er í fólkinu á svæðinu. Þegar blaðamann Skessuhorns bar að garði var Gummi nýkomin heim úr skíðaferð frá Austurríki þar sem hann skoðaði aðstöðuna sér til innblásturs. ,,Ég var t.d. heilan dag úti að prófa barnabrekkuna og finna hvað er sniðugt og hvað ekki. Svo sendi ég tugi mynda á Skíðaráðið en var ekki einu sinni með börnin mín með mér, þeim fannst það eitthvað fyndið. En eitt það flottasta í barnabrekkunni var að búið var að byggja yfir færibandið upp brekkuna og teiknimynd spilaðist á meðan maður var á leiðinni upp. Það er allt hægt,“ segir Gummi.

,,Við erum Skíðasvæðið á Snæfellsnesi, ekki bara Grundarfirði og margt sem gerist þegar fólkið þjappar sér saman,“ bætir Rut við.

Skíðalyftan 40 ára en klikkar ekki
,,Þegar safnað var fyrir skíðalyftunni á sínum tíma réru menn út á sjó til skelveiða, þá mátti það. Lyftan var sett upp árið 1984 og á sér heilmikla sögu. Til dæmis þegar átti að setja möstrin upp týndist lyftan, þá snjóaði svo svakalega að stofnendur tóku fiskleitartæki úr einum báti og fundu hana þannig. Hún er samt í flottu standi og klikkar nánast ekki, henni hefur verið vel við haldið, er einföld og bara virkar,“ segir Gummi.

,,Árið 2016 söfnuðum við reyndar fyrir 70 diskum, eða sætum, á lyftuna og settum nýjan vír í leiðinni en þá gekk eins og í lygasögu að safna fjármagni. Þegar við tókum upp þráðinn á þessu Skíðaráði árið 2006 þá var lyftan orðin fúin og ýmislegt ónýtt þannig að við tókum hana í gegn. Við notuðum það sem til var þangað til öll sætin voru brotin og ekkert eftir. Það var í raun mjög fyndið þegar bara nokkrir diskar voru eftir á lyftunni og maður þurfti að bíða mjög lengi þangað til að sæti kom með lyftunni. Í dag setjum við sætin bara á ef við sjáum að það sé mögulega hægt að opna næsta dag, veðrið hérna er alls konar og við viljum ekki að þau séu að veðrast úti að óþörfu. Svo tökum við þau niður þegar ekki er von um meiri snjó þann veturinn,“ segja þau Rut og Gummi.

*Guðmundur Pálsson í brekkunni. Ljósm. aðsend.*

Hægt að skíða heim úr skólanum
Skíðasvæðið er staðsett í miðri byggð Grundarfjarðar, við grunnskólann og íþróttavöllinn. ,,Það er aldrei langt fyrir fólk að fara á skíði og í rauninni er hægt að taka skíðin með í skólann. Þá getur þú rennt þér niður að skíðaskála og farið svo upp með lyftunni. Svo geturðu rennt þér heim þegar fjallið lokar,“ segir Gummi.

Skíðaskálanum hefur verið haldið við
Síðustu ár hefur Skíðaráðið dyttað að skíðaskálanum, m.a. endurnýjað salernisaðstöðu og klætt húsnæðið. ,,Við erum búin að lappa mikið upp á skíðaskálann sem er um 15 fermetrar. Þar er bara hæfilega stórt pláss til að hafa klósett, nestisaðstöðu og gæslurými. Við settum nýtt salerni fyrir nokkrum árum og klæddum skálann að utan. Þá settum við líka nýja glugga og endurnýjuðum pallinn en núna erum við að endurnýja útiljósin,“ segja Rut og Gummi.

,,Við höfum gert ýmislegt fleira hjá Skíðaráðinu. Fyrir einhverjum árum keyptum við ódýran gamlan troðara sem nýttist okkur vel. Svo var orðin endalaus vinna að halda honum gangandi og þá var gengið svolítið nærri vélstjóragenginu okkar. Svo hann var látinn fara á endanum,“ segja þau Gummi og Rut.

Möguleg stækkun skíðasvæðisins
Framtíðarsýn Skíðaráðsins er að koma næstu kynslóðum í verkin og mögulega færa eða stækka skíðasvæðið. ,,Margir í Skíðaráðinu eru búnir að vera þar lengi en maður týmir ekki að hætta. Við erum að taka nýtt fólk inn en viljum heldur ekki missa frá okkur fólk úr ráðinu sem kann þetta allt saman. Maður þarf svolítið að endurnýja og bera boðskapinn áfram til næstu kynslóða til að halda þessu gangandi.

Við í þessu Skíðaráði erum að horfa á fjallið hér og reyna að gera góða brekku aðeins betri. Þetta er þægileg eining og viðráðanlegt að láta þetta ganga. Ef þetta stækkar mikið er þetta orðið meira fyrirtæki og þyngra að halda þessu við. Þá þyrfti eflaust eitthvað meira en okkur hérna og sjálfboðaliðana. Aðilar úr Skíðaráðinu hafa m.a. verið að koma að deiliskipulagi og vinna að einhverjum breytingum svo mögulega sé hægt að færa skíðasvæðið ofar. Fólk vill meina að þetta sé hugsanlega eitt lægsta skíðasvæði frá sjávarmáli í heiminum en það er 16 metra yfir sjávarmáli, við höfum samt engar áreiðanlegar heimildir fyrir því. Framtíðarsýnin er að koma þessu eitthvað annað. Vonandi eru einhverjir sem taka við okkur sem fara í það en við erum a.m.k. að leggja grunninn,“ segir Rut.

Gummi bætir við: ,,Oftast er snjólínan fyrir ofan lyftuna, ef við færum svæðið ofar gætum við hiklaust sagt að við gætum haft opið helmingi fleiri daga yfir veturinn. Svo sjáum við fyrir okkur útivistarsvæði sem hægt væri að nýta í eitthvað meira en að skíða. Fólk er í allskonar sporti og maður sér það fyrir sér að svæðið gæti orðið heilsársvettvangur fyrir útivist, t.d. fjallahjól.“

Ljós væntanleg í brekkuna
Í vetur á að ljúka við að lýsa upp brekkuna en þá verður hægt að hafa opið lengur yfir daginn. ,,Við fengum kastara gefins sem ég ætla að klára að setja upp í vetur,“ segir Gummi. ,,Ég veit reyndar ekki hvort við séum með nóg af kösturum, það á eftir að koma í ljós þegar ég set þetta upp.“

,,Við viljum gera allt en dagvinnan er mjög mikið fyrir okkur,“ segir Rut og hlær. ,,Við höfum verið að loka brekkunni þegar komið er myrkur seinnipartinn, þannig að við sjáum fram á betri nýtingu á svæðinu strax í vetur þegar við komum ljósunum upp. Það væri mikil stemning og við gætum þá skipt þessu aðeins upp. Í fyrra byrjuðum við að vera með opnun snemma á morgnanna bara fyrir fullorðna sem vilja prufa sig áfram, áður en fjallið fyllist af fólki. Grunnskólinn hefur líka verið að nota skíðasvæðið í íþróttatímum. Svo verður náttúrulega hægt að hafa meiri stemningu á kvöldin, diskóljós og góða tónlist. Það er svolítið draumurinn,“ bætir Rut við.

*Rut Rúnarsdóttir ásamt syni sínum, Loga. Ljósm. aðsend.*

Gönguskíðaspor í bígerð
,,Við keyptum líka gönguskíðaspor á troðarann, það er sérfræðingur væntanlegur til okkar sem ætlar að hjálpa okkur að setja það á. Þegar það er komið getum við boðið upp á gönguskíðabraut, hvar hún verður á eftir að koma betur í ljós,“ segir Gummi.

,,Þeir sem eru að gönguskíða hafa verið að leiðbeina okkur aðeins og við sjáum fram á að geta gert brautuna til hliðar við skíðabrekkuna, annars staðar í sama fjalli. Áður vorum við með heimatilbúið spor sem dregið var á eftir fjórhjóli eða vélsleða. Kristinn Ólafur Kristinsson útbjó þá græju. Hann var sjáflur gönguskíðagarpur og var nýfluttur aftur til Grundarfjarðar þegar hann útbjó þessa græju og færði okkur hana óvænt, hann var svo bráðkvaddur 57 ára fyrir tveimur árum. Þegar við keyptum troðarann á síðasta ári ásamt gönguskíðaspori á hann ákváðum við að færa Golfklúbbnum Vestarr sporið sem Kiddi bjó til. Nú er komin gönguskíðabraut í skemmtilegt umhverfi á golfvellinum,“ segir Rut.

Allir bíða spenntir eftir opnun
Rut og Gummi segja erfitt að vera með skíðakennslu í boði þegar snjórinn kemur seint en kennarar séu þó tilbúnir að stökkva til þegar færi gefst. ,,Við erum með tvær manneskjur í bænum sem eru tilbúnar að kenna. Ein á skíði og önnur á snjóbretti. Við þurfum að geta sagt ,,núna!“ þegar færi gefst. Við höfum verið að bjóða framhaldsskólakrökkum og grunnskólum á Nesinu að koma og nýta dagana á skólatíma en vandamálið er alltaf það sama, við höfum aldrei langan fyrirvara svo það er smá erfitt að skipuleggja það innan skólanna.

Við sjáum sérstaklega á Faceobok að þegar veðrið er orðið líklegt til að við gætum farið að opna þá byrjar fólk að auglýsa eftir búnaði og gera sig klárt. Við höfum ekki verið að leigja búnað út sjálf, nema það að við erum með hjálma fyrir krakka til leigu en það er hjálmaskylda í brekkunni. Svo erum við líka með belti fyrir þá sem eru með litla krakka að kenna þeim á skíði.

Það er a.m.k. mikill skíðaáhugi á svæðinu en þegar við opnum brekkurnar margfaldast hann. Við erum líka sjálf með endalausar hugmyndir og ætlum okkur að halda áfram að bæta gott starf. Svo er aldrei að vita nema við náum að halda ólympíuleikana einn daginn,“ segja þau Guðmundur og Rut að lokum.

Skíðaráð hefur unnið þrekvirki í uppbyggingu á skíðasvæði Snæfellsness

Rætt við Rut Rúnarsdóttur, formann, og Guðmund Pálsson, meðlim Skíðaráðsins.

Rætt við Rut Rúnarsdóttur, formann, og Guðmund Pálsson, meðlim Skíðaráðsins.