Nú þegar árið er senn að renna sitt skeið á enda er hin árvissa flugeldasala björgunarsveitanna víða komin af stað. Um er að ræða mikilvægustu fjáröflun sveitanna og síðustu daga hafa björgunarsveitarmenn um land allt unnið af kappi við undirbúning og uppsetningu flugeldasölunnar. Víða hófst flugeldasala í gær, 28. desember og á flestum stöðum mun hún standa yfir þar til á gamlársdag auk þess sem aftur verður opið á þrettándanum.

Ásgeir Sæmundsson er félagi í Björgunarsveitinni Brák í Borgarnesi og hefur umsjón með flugeldasölu sveitarinnar þetta árið, eins og undanfarinn ár. Salan fer fram í húsnæði sveitarinnar í Brákarey og þar á bæ hófst hún kl. 10 í gærmorgun, en fór að sögn Ásgeirs rólega af stað. „Við opnuðum klukkan tíu en það hafa fáir fokið inn til okkar enn,“ sagði Ásgeir í samtali við Skessuhorn síðdegis í gær. „Þetta fer rólega af stað, það er virkur dagur og vont veður. En annars er nú mesta salan oftast síðustu dagana. Milli kl. 15 og 16 á gamlársdag þá verður algjör sprenging í sölunni, en við höfum verið heppin í gegnum tíðina að það hefur töluvert verið verslað við okkur kvöldið fyrir gamlársdag. Við erum að vona að það verði þannig í ár líka, að fólk verði tímanlega í því og komi á föstudagskvöldið til að dreifa aðeins álaginu svo það verði ekki örtröð á gamlársdag,“ segir hann en bætir því við að það hafi nú verið lán í óláni fyrir félagsmenn í Brák að salan hafi farið hægt af stað í gærmorgun. „Það fór nánast allur hópurinn í útkall til að bjarga þaki sem var í þann mund að takast á loft. Við vorum bara tveir eftir hérna í björgunarsveitarhúsinu. Þá var lán í óláni að salan fór hægt af stað,“ segir Ásgeir.

Stærstu terturnar ekki fáanlegar að ári

Eftir sem áður er sala á flugeldum stærsta tekjulind björgunarsveitanna þó sala á neyðarkallinum hafi komið sterk inn síðustu ár. Ásgeir telur þó, gróflega áætlað, að hjá flestum sveitum standi flugeldasalan enn undir á bilinu 85-90 prósent tekna. Hann kveðst hins vegar hafa áhyggjur af þessari stærstu fjáröflunarleið björgunarsveitanna til framtíðar. Ástæðan er sú að breytingar á reglugerð um skotelda taka gildi á nýja árinu, skv. Evróputilskipun. Hún felur í sér að allir flugeldar þurfa að uppfylla svokallaða CE-stöðlun og framleiðendur og innflytjendur skulu hafa lagað sig að nýjum reglum eigi síðar en 15. janúar næstkomandi. Samkvæmt reglugerðinni má ekki lengur selja þá skotelda sem falla í fjórða og kraftmesta flokk flugelda sem Landsbjörg selur. Í umfjöllun Morgunblaðsins fyrr í mánuðinum segir að í þeim flokki séu 21 tegund af skottertum og bombum sem Landsbjörg selur undir yfirheitinu „Bardagar og risatertur“. Landsmenn kannast ef til vill við skotkökurnar Örlygsstaðabardaga, Ingólfsbardaga, Hauganesbardaga og Víg Snorra Sturlusonar. Allar falla þær undir þennan fjórða flokk skotelda og verða því ekki fáanlegar að ári. „Mér skilst að það sem ekki selst af þessum stærstu tertum í ár megum við nota í sýningar næstu tvö ár,“ segir Ásgeir og telur víst að þetta feli í sér tekjutap fyrir björgunarsveitirnar. „Mín tilfinning er sú að þetta verði upphafið að endinum. Ég held það sé ljóst að við munum tapa á þessu og flugeldasala muni dragast saman í framtíðinni. Hvort sem það tekur fimm ár eða tíu þá skerðir það verulega okkar möguleika þegar kemur að þessari aðal fjáröflun björgunarsveitanna að það falli út allar stærstu og flottustu vörurnar,“ segir hann.

Brýnir fyrir fólki að nota öryggisgleraugu

En hvað sem því líður þá kveðst Ásgeir bjartsýnn á söluna fyrir komandi áramót en vill brýna fyrir fólki að fara að öllu með gát þegar það hyggst kveðja gamla árið. „Við hvetjum alla sem við seljum til að fara varlega með flugelda og brýnum fyrir fólki að vera með undantekningarlaust með öryggisgleraugu. Ekki aðeins þeir sem skjóta upp heldur allir sem fylgjast með. Mamma og pabbi, afi og amma eru fyrirmyndir barnanna og mikilvægt að þau séu líka með gleraugu því eitt slys getur eyðilagt áramótin fyrir öllum. Gleraugun eru aðal öryggistækið en einnig mælum við með heyrnarskjólum fyrir börnin, sem hægt er að fá hjá okkur á mjög góðu verði,“ segir hann.

Opið verður í flugeldasölu Brákar í Brákarey frá 10 til 22 alla daga fram að gamlársdag, en þá verður opið frá 10 til 16. Síðan verður aftur opið á þrettándanum milli kl. 15 og 17 „og alltaf heitt á könnunni,“ segir Ásgeir Sæmundsson björgunarsveitarmaður að lokum.

Að endingu er lesendum bent á að björgunarsveitir á Vesturlandi öllu selja flugelda fyrir áramótin. Sala þeirra fer fram á Akranesi, Borgarfirði, Ólafsvík, Grundarfirði, Stykkishólmi, Búðardal og Reykhólum svo dæmi séu tekin. Nánari upplýsingar um opnunartíma sölustaða er að finna á heimasíðum og/eða facebook-síðum björgunarsveitanna og svo má alltaf finna björgunarsveitirnar á ja.is.

: Svipmynd frá flugeldasýningu Björgunarfélags Akraness á þrettándanum síðasta. Ljósm. úr safni/ Jónas H. Ottósson.

Flugeldasala björgunarsveitanna er víða hafin